Yenilenebilir enerji kullanımının sürdürülebilir ekonomik büyümeye etkisi

Abstract

Enerji kullanımı; ülkelerin sosyal ve ekonomik olarak gelişmesini sağlamakla birlikte tüm sektörlerin en önemli girdisidir. Özellikle gelişmekte olan ülkelerde enerji kullanım alanları önemli ölçüde artmaktadır. Dünyada enerji üretimi daha çok fosil yakıtlı termik santraller, hidroelektrik ve nükleer enerji santrallerinden karşılanmaktadır. Fosil yakıtların hızla tüketilmesi ve sera gazlarının atmosfere bırakılması küresel ısınmaya sebep olmakta ve dolayısıyla sadece enerji krizine değil; aynı zamanda ekolojik krize de yol açmaktadır. Bu nedenle son yıllarda yenilenebilir enerji kullanımına geçiş zorunlu hale gelmiştir. Çalışmanın amacı Türkiye'de yenilenebilir enerji kullanımının ekonomik büyümeye etkisini ortaya koymaktır. Çalışmada kullanılan veriler zaman serilerinden oluşmakta ve 1990-2019 yıllarını kapsamaktadır. Türkiye'de yenilenebilir enerji kullanımının ekonomik büyüme üzerindeki etkisi vektör hata düzeltme modeli yardımıyla ölçülmüştür. Veriler arasındaki nedensellik ilişkisi ise Granger nedensellik testi ile ortaya koyulmuştur. Model sonuçlarına göre, uzun dönemde yenilenebilir enerji kullanımının toplam enerji tüketimi içindeki payında %10'luk artış olması durumunda gayri safi yurtiçi hasılada %1,8 oranında artış olacağı tahmin edilmiştir. Yenilenebilir enerji kullanımı ile ekonomik büyüme arasında tek yönlü nedensellik ilişkisinin olduğu saptanmıştır. Yenilenebilir enerji kullanımının ekonomik büyüme üzerindeki etkisini arttırmak adına en önemli girişim, enerji politikalarının yeni teknolojilerle yerli ve yenilenebilir enerji sektörüne kaydırılmasıdır. Türkiye yenilenebilir enerji kaynakları potansiyeli oldukça yüksek bir ülkedir. Bu nedenle, Türkiye'nin sürdürülebilir kalkınmasında yenilenebilir enerji üretiminin en verimli şekilde değerlendirilmesi gerekmektedir.

Energy use is the most important input of all sectors as well as ensuring the social and economic development of countries. Especially in developing countries energy usage areas are increasing dramatically. Energy production in the world is mostly met from thermal, hydroelectric and nuclear reactors. The rapid consumption of fossil fuels and the release of greenhouse gases to the atmosphere cause global warming and therefore not only the energy crisis; it also causes an ecological crisis. Therefore, the transition to renewable energy usage has become mandatory in recent years. The aim of this study is to determine the renewable energy usage impact on economic growth in Turkey. The data used in the study consist of time series and cover the years 1990-2019. The impact on economic growth of renewable energy usage in Turkey is determined by the vector error correction model. The causality relationship between the data is determined by the Granger causality test. According to the results of the model, if the share of renewable energy usage in total energy consumption increases by 10%, it is estimated that there will be 1.8% increase in the gross domestic product in the long-run. Also, it has been determined that there is a unidirectional causality relationship between renewable energy use and economic growth. The most important initiative to increase the impact of renewable energy use on economic growth is to shift energy policies to the domestic and renewable energy sector with new technologies. Turkey has a very high potential in terms of renewable energy sources. Therefore, renewable energy production must be evaluated in the most efficient manner on Turkey's sustainable development.