Avrupa Birliği çiftlik muhasebe veri ağı (FADN) sisteminin Türkiye’ deki tarımsal işletmelerde uygulanabilmesi için model önerisi

Abstract

Avrupa Birliği’nde Ortak Tarım Politikası’ nın yürütülebilmesi için bir veri tabanının kurulması ihtiyacı 1965’li yıllarda hissedilmeye başlanmış ve bu amaçla, Avrupa Birliği Tarım Muhasebesi Veri Ağı (FADN) oluşturulmuştur. FADN, İngilizce'de Farm Accountancy Data Network (FADN) olarak ifade edilmektedir. Bu kavram Türkçe’ye Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) olarak tercüme edilmiştir. Türkiye’de Çiftlik Muhasebe Veri Ağı sistemi yıllar önce kurulmaya başlanmış ancak tam bir netice alınamamıştır. Oysa bu sistem Türkiye için önemlidir ve tarım politikalarının yönlendirilmesi için bu sistemin kurulması gerekmektedir. Günümüzde, Çiftlik Muhasebe Veri Ağı Sistemi konusunda Türkiye'de 12 pilot ilde kuruluş çalışmaları başlatılmış, ancak önceki çalışmalar gibi tam bir başarı elde edilemeden sekteye uğramaması için çalışmaların yürütülmesinin ve başarısının geniş bir işbirliği ve katılım gerektirdiği gözlenmiştir. Türkiye'de uygulanan muhasebe sisteminde FADN sisteminden elde edilen verilerin doğru kullanımı için değişime gidilebilir. Bu nedenle, tarıma özel bir muhasebe sistemi ihtiyacı doğabilir, diğer bir ifadeyle, bu çalışmada, belki de şu an uygulanmakta olan tekdüzen hesap planının değişime uğrayabileceği veya tamamen tarıma özel bir muhasebe sistemi kurulması gerekliliğinin yakın zamanda ihtiyaç olarak karşımıza çıkabileceği kanaatine varılmıştır. Ancak bunun gerçekleşebilmesi için çiftçilerin kayıt tutma alışkanlığı edinmesi ve bu kayıtların uzmanlar veya muhasebeciler eliyle değerlendirilerek analiz ve değerlendirmeleri yapacak olan kurumlara iletilmesi gerekmektedir. Bu çalışma; FADN Sisteminin temel unsurları, FADN’nin Avrupa Birliği’ndeki tarım işletmelerinde uygulanışı, FADN sisteminde işletme seçimi, Avrupa Birliği’nde FADN uygulamaları, Türkiye’de uygulanan Çiftçi Kayıt Sistemi (ÇKS) ve yetersizlikleri, FADN Sisteminin Türkiye’ye Sağlayacağı Faydalar, FADN sisteminin uluslararası muhasebe standartları ve Türk vergi normları ile uyumluluk düzeyi, Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA) kurulum modeli, modelin uygulanma süreçleri, modelin envanter işlemleri, modelin muhasebe işlemleri, FADN sistemi hesap planı, FADN sisteminin çıktıları ile masraf, maliyet, gelir ve brüt kâr ve Standart Çıktı (SO) hesaplama yöntemi, gerçek tarımsal işletmelerine ait mali tabloların hazırlanması konu başlıklarından oluşmaktadır.

The need to establish a database for the implementation of the Common Agricultural Policy in the European Union has started to be evident in the 1965s and for this purpose the European Union Farm Accountancy Data Network (FADN) was formed. FADN, is expressed in English as the Farm Accountancy Data Network (FADN). This concept has been translated into Turkish as Çiftlik Muhasebe Veri Ağı (ÇMVA). In Turkey, Farm Accountancy Data Network system had been started to be established years ago, but no exactly result could be obtained. Whereas, this system is important for Turkey and needs to establish for the guidance of agricultural policy. Nowadays, the scope of Farm Accountancy Data Network System, it has been started establishment studies in 12 pilot provinces in Turkey, however, it was observed that the conduct and success of studies required a large-scale cooperation and participation for not being interrupted that without exactly success as in the previous work. In the accounting system implemented in Turkey, a change may be made for the proper use of the data obtained from the FADN system. In this regard, an agriculture-specific accounting system may be needed, in other words, in this study, it is concluded that the uniform accounting plan, which is currently being implemented, may undergo change, or that the necessity of establishing a completely agriculture specific accounting system may be seen as a need in the near future. However, in order to happen this, farmers need to obtain record-keeping habit and these records should be evaluated by experts or accountants and communicated to the institutions which will make analyzes and evaluations. This work; consists of the following topics; the basic elements of the FADN system, implementation of FADN in the agricultural enterprises within the European Union, the choice of management in the FADN system, FADN applications in the European Union, Farmer Registration System implemented in Turkey (FRS) and its deficiencies, Prospective Benefits of FADN system to Turkey, international accounting standards of FADN system and compliance level with Turkish tax norms,Farm Accounting Data Network (FADN) installation model, model implementation processes, model inventory operations, model accounting procedures, FADN system account plan, FADN system outputs, expense, costs, income and gross income and Standard Output (SO) calculation method, preparation of financial statements of real agricultural enterprises.