Acil servislerde çalışan sağlık profesyonellerinin hasta güvenliğine ilişkin tutumları ve hasta güvenliğinde etkili faktörler

Abstract

Araştırma, acil servislerde çalışan sağlık profesyonellerin hasta güvenliğine ilişkin tutumlarını ve hasta güvenliğinde etkili faktörleri belirlemek amacıyla tanımlayıcı olarak planlandı. Araştırmanın evrenini, Türkiye’de bulunan üç kurum hastanesinin acil servislerinde çalışan 150 sağlık profesyoneli, örneklemi ise sağlık profesyonellerinden araştırmaya alınma kriterlerini karşılayan ve araştırmaya katılmayı kabul eden 143 kişi oluşturdu. İlgili kurumlardan etik kurul ve çalışma izinleri alındı. Araştırmanın verileri, literatür doğrultusunda hazırlanan demografik özellikleri ve çalıştıkları bölüme dair bilgileri içeren “Kişisel Bilgi formu” ve “Hasta Güvenliği Tutum Ölçeği” kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplandı. Çalışma verileri değerlendirilirken tanımlayıcı istatistiksel metodlar kullanıldı. Nicel verilerin normal dağılıma uygunlukları Shapiro-Wilk testi ve grafiksel incelemeler ile sınandı. Araştırmaya katılan sağlık çalışanlarının Hasta Güvenliği Tutum Ölçeği’nden ve ölçeğin alt boyutlarından aldıkları puan ortalamaları incelendiğinde “Hasta Güvenliği Tutum Ölçeği” toplam puan ortalaması 3,34± 0,369 (dağılım 2,28-4,43 (3,33)) olduğu saptandı. Alt boyutlarından aldıkları puan ortalamaları değerlendirildiğinde; 3,53± 0,63 (dağılım 1,57-5 (3,57)) puan ile en yüksek alt boyutun “yönetim anlayışı”, 3,02±0,84 (dağılım1-5 (3)) puanı ile en düşük alt boyutun “stresi tanımlama” olduğu belirlendi. Çalışma süreleri değerlendirildiğinde; acildeki çalışma süresi 10 yıl ve üzerinde olan sağlık çalışanlarının “çalışma koşulları” alt boyut puanı, çalışma süresi 4-6 yıl arasında olanlara göre anlamlı düzeyde yüksek saptandı (p=0,012; p<0,05). Hasta ya da hasta yakınları ile iletişim sorunu yaşayan sağlık çalışanlarının “iş doyumu” alt boyutundan aldıkları puanlar, iletişim sorunu yaşamayanlara göre istatistiksel olarak anlamlı düzeyde düşük saptandı (p=0,024; p<0,05). Sonuç olarak, hastanelerde sağlık profesyonellerinin hasta güvenliği ile ilgili tutumları değerlendirilirken; çalışma koşullarının, personel yeterliliğinin ve hasta güvenliğinde etkili faktörlerin göz önünde bulundurulması ve hasta güvenliği uygulamaları ile ilgili tüm çalışanlara eğitim programlarının düzenlenmesi ve bu eğitimlerin süreklilik taşıması önerilmektedir. Bu konuda farkındalık yaratılması hasta güvenliği kültürünün yerleşmesi için önem taşımaktadır.

This study was designed as a descriptive study in order to determine the attitudes of health professionals working in emergency departments and patient safety factors. The study area included the 150 health professionals working in the emergency departments of three hospitals in Turkey, and the sample survey was created by the selection of the 143 health professionals who accepted to participate in the research and met the inclusion criteria. The data of the study was collected by face to face interview using questionnaires of “Personal Information Form” and the “Patient Safety Attitude Scale”, which were prepared according to the literature in such a way to include demographic information and the working departments of the subjects. Descriptive statistical methods were used to evaluate the collected data. The fitness of the experimental data to the normal distribution was tested using the Shapiro-Wilk test and graphical examinations. When the mean scores of the health workers who were taken from the Patient Safety Attitude Scale and the sub-dimensions of the scale were examined, the mean total score of “Patient Safety Attitude Scale” was found to be 3.34 ± 0.369 (range 2.28-4.43 (3.33)). It was found that the highest subdimension was “administrative mentality” with a score of 3.53 ± 0.63 (distribution 1, 57-5 (3.57)) and the lowest sub-dimension was “stress identification” with a score of with a score of 3.02 ± 0.84 (distribution 1-5 (3)) when the averages of the sub-dimensions were evaluated. While the service periods are considered; the score for the “working conditions” sub-dimension of the healthcare workers with a service period of 10 years or more was significantly higher than the ones whose service period was between 4 and 6 years (p = 0.012; p <0.05). The scores for “job satisfaction” sub-dimension of the health workers who had communication problems with their patients or their relatives were found to be significantly lower than those who did not have communication problems (p = 0,024; p <0,05). As a result, while evaluating the health professionals' attitudes towards patient safety in hospitals, it is necessary to consider working conditions, the adequacy of the number of health professionals and patient safety factor. Besides, it is strongly recommended that sustainable training programs should be arranged for all employees regarding. In order to establish patient safety, creation of awareness on these issues are utmost important.