eEF-2K enzimini inhibe etme potansiyeline sahip yeni protein kinaz inhibitörlerinin sentezi

Abstract

Diğer hastalıklara göre daha fazla ölüme neden olan kanser; geçmişten günümüze kadar gelen en önemli sağlık sorunlarındandır ve vakalarında her geçen yıl artış görülmektedir. Meme, akciğer, pankreas ve mide gibi farklı kanser türleri arasında en çok meme ve akciğer kanserleri görülmektedir. En ölümcül çeşitlerinden olan ve her yıl yaklaşık 1,2 milyona yakın kadına teşhisi konulan meme kanseri 400 bine yakın kadının yaşamını yitirme sebebidir. Bir diğer ölümcül kanser türü olan pankreas kanserinde ise; spesifik belirtilerin olmaması ve erken tanı konulamaması tedaviyi zorlaştıran nedenlerdendir. Proteinlere fosfat bağlayan enzim yapıları olan protein kinazlar; sinyal iletiminde önemli rol oynarlar. Hücreler arası ve hücre içindeki sinyal iletimi hücrenin gelişme, çoğalma, farklılaşma ve yaşamını sürdürebilmesi için oldukça önemlidir. Sinyal iletim yolaklarında yaşanan problemler başta kanser olmak üzere birçok hastalığa neden olmaktadır. eEF-2K enzimi bir protein kinaz enzimidir ve polipeptit zincirinin uzamasının düzenlenmesinde görev alır. Bu enziminin düzensiz aktivitesi meme ve pankreas kanserine sebep olmaktadır. Bu tez kapsamında eEF-2K enzimini inhibe edebilecek, yeni heterohalkalı bileşiklerin sentezlenmesi amaçlanmıştır. Sentezlenen bu maddeler; akrilamit, izoindolin, pirimidin karboksilat ve benzamit sınıfı bileşik türevlerini i?erir. Daha önce sentezi yapılmamış bu bileşiklerin yapıları; infrared spektroskopisi, 1H-NMR ve 13C-NMR spektroskopileri, HRMS spektrometresi ve erime noktası teknikleri kullanılarak aydınlatıldı.

Cancer; causes more death than other diseases, is one of the most important health problems from past to present and there is an increase in cancer cases every year. Breast, lung, pancreas and stomach cancers are among the most common types of cancer. Breast cancer, one of the most deadly varieties and diagnosed with approximately 1.2 million women every year, is the cause of the death of nearly 400 thousand women. The lack of specific symptoms and early diagnosis of pancreatic cancer, another deadly cancer, are among the reasons that make treatment difficult. Protein kinases with phosphate binding enzyme structures to proteins play an important role in signal transmission. Intercellular and intracellular signal transduction are important for cell growth, proliferation, differentiation and survival. Problems in signal transduction pathways cause many diseases, especially cancer. eEF-2K is a protein kinase enzyme involved in the regulation of the elongation of the polypeptide chain. The irregular activity of this enzyme causes breast and pancreatic cancer. Within the scope of this project, it is aimed to synthesize new heterocyclic compounds that can inhibit the eEF-2K enzyme. The aim of this project is to synthesize novel heterocycle compounds which can inhibit eEF-2K enzyme. These substances to be synthesized include acrylamide, isoindoline, pyrimidine carboxylate and benzamide class compound derivatives. The structures of the novel compounds were identified by infrared spectroscopy, 1H-NMR and 13C-NMR spectroscopy, HRMS spectrometer and melting point techniques.