Ötektik altı yüksek kromlu beyaz dökme demire Mo-W-Ti ilavesiyle aşınma direncinin iyileştirilmesi

Abstract

Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı Yüksek Lisans Tezi olarak hazırlanan bu çalışmada, yüksek krom-molibdenli beyaz dökme demir malzemenin çeşitli ısıl işlem ve soğutma şartlarında sertlik, aşınma direnci gibi mekanik özellikler bakımından nasıl davrandığı ve mikro yapısının nasıl değiştiği incelenmiştir. Isıl işlem fırınlarında 800, 900, 1000, 1100 ve 1200 oC sıcaklıklarında 1, 3, 6, 12, 24 saat sürelerinde ısıl işleme tabi tutulan yüksek krom-molibdenli beyaz dökme demir malzemeden elde edilmiş numuneler havada, tuzlu suda ve yağda olmak üzere farklı şartlarda soğutulmuştur. Makro sertlik cihazı kullanılarak numunelerin Rockwell C cinsinden sertlikleri bulunmuş ve abrasif aşınma dirençleri kurulan bir deney düzeneği vasıtasıyla ölçülmüştür. Optik mikroskop, taramalı elektron mikroskobu (SEM) ve XRD yöntemleri kullanılarak numunelerin metalografik çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmalar sonucunda N4.1 (1100 oC, 1 saat, hava soğutma) numunesinin en sert, N4.2 (1100 oC, 3 saat, hava soğutma) numunesinin abrasif aşınma direnci en yüksek, N1.3 (800 oC, 6 saat, hava soğutma) numunesinin en yumuşak numuneleri olduğu tespit edilmiştir. Yüksek krom-molibden katkılı beyaz dökme demirin abrasif aşınma direncinde %44’lük bir iyileştirme gerçekleştirilebilmiştir.

In this study which was prepared as Department of Mechanical Enginnering MSc. Thesis, it is examined how the high chromium-molybdenum white cast iron material behaves in terms of mechanical properties such as hardness, abrasion resistance under various heat treatment and cooling conditions and how the micro structure changes. High-chromium-molybdenum white cast iron samples heat treated under 800, 900, 1000, 1100 and 1200 oC and cooling applied in air, salt water and oil. The hardness of the samples were determined in terms of Rockwell C using the macro hardness tester and the abrasion resistance was measured by an arranged test apparatus. Metallographic studies of the samples were performed by using optical microscope, scanning electron microscopy (SEM) and XRD methods. As a result of these studies, N4.1 (1100 oC, 1 hour, air cooling) sample is the hardest, N4.2 (1100 oC, 3 hours, air cooling) sample has the highest abrasion resistance, N1.3 (800 oC, 6 hours, air cooling) sample was found to be the softest samples. Abrasion resistance increased by %44.