Trakya bölgesinde kanola üretiminin ekonomik analizi

Abstract

Türkiye?deki kanola üretiminin %34?ü Trakya bölgesinde yapılmaktadır. Bu nedenle çalışma sahası olarak Trakya Bölgesinin seçilmiş olması Türkiye?deki üretim hakkında bilgi sahibi olmamıza yardımcı olmaktadır. Çalışmanın amacı, yüksek verimli ve kaliteli bir yağlı tohum olan kanolanın Trakya Bölgesindeki gelişimini incelemek ve üretim ekonomisi açısından ürünün girdi-çıktı analizini ortaya koyabilmektir. Bu amaca yönelik esnek bir maliyet fonksiyonu olan Translog maliyet analizinden faydalanılmıştır. Değişken faktör analizinde kullanılan veri seti yatay kesit verilerinden oluşmaktadır. Bu veri seti Trakya bölgesinde faaliyet gösteren 100 kanola üreticisi ile yapılan anket çalışması yardımıyla elde edilmiştir. Tahmin edilen model yardımıyla fiyat-talep, çapraz fiyat-talep ve Morishima teknik ikame ve Allen kısmi ikame esneklikleri hesaplanmıştır. Translog maliyet fonksiyonu yardımıyla hesaplanan en yüksek girdi fiyat-talep esnekliğinin -2.15 ile yabancı ot ilacına ait olduğu görülmüştür. Buna göre üreticilerin ilaç fiyatlarına diğer girdilere nazaran daha duyarlı oldukları görülmektedir. En düşük fiyat-talep esnekliği ise -0,16 ile gübreye aittir. Morishima teknik ikame katsayılarının pozitif olması girdiler arasında kısmi ikame olduğu anlamına gelmektedir. En yüksek esneklik 2,31 ile ilaç-işgücü arasında hesaplanmıştır. Çalışmada Trakya Bölgesinde üretimi yapılan üç önemli ürünün karşılaştırmalı birim maliyet unsurları ayrıntılı olarak verilmiş ve net gelir hesabı yapılmıştır. En yüksek getirili ürünün 113,60 TL/da ortalama net gelir ile kanola olduğu görülmektedir.

Thirty-four percent of canola production in Turkey provided by Trakya region. For this reason, we choose this region as a research frame for better information on Turkish canola production. The aim of this study is to investigate the situation of canola production which yields high quality and high yield vegetable oil seed in Trakya region. As a result of study we obtained input-output analysis as a production economics. For this purpose, we used flexible cost function Translog model. Data was collected by surveys from 100 canola producer in Trakya region. The translog cost function was used to determine the relations among the production factors for canola. Price-demand, cross price-demand and Morishima technical substitution elasticities and Allen partial substitution elasticities were calculated by translog cost function. The highest input price-demand elasticity is equal to -2,15 for pesticide which was calculated by translog cost function. Canola producers are more sensitive to pesticide prices than the other input prices. Also, the lowest input price-demand elasticity is equal to -0,16 for fertilizer cost. The positive coefficient of Morishima technical substitutions indicate that there is a missing substitution relation between the production factors. The highest elasticity is equal to 2,31 between the pesticide and labour cost. In addition, we calculated net profit with relative unit cost for important products as wheat, sunflower and canola in Trakya region. It was found that net profit of canola is higher than other products with 113.60 TL/da.