Tuz Stresi Koşullarında Bazı Tritikale Çeşitlerinin Hidrojen Peroksit (H2o2) Ön Uygulamasına Tepkileri

Abstract

Bu çalışmada, tritikale tohumlarına hidrojen peroksit (H2O2) ön uygulaması (0, 50 ve 100 ?M) yaparak çeşitli tuz dozlarında (0, 50 ve 100 mM NaCl) fide gelişim dönemindeki morfolojik ve fizyolojik değişimler saptanmıştır. Bu amaçla, ülkemizde yaygın olarak yetiştirilen 4 tritikale çeşidi (Karma-2000, Presto-2000, Tatlıcak-97 ve Mikham-2002) materyal olarak kullanılmış; iki yapraklı döneme gelen fidelerde tuz stresi uygulamasını izleyen 0. ve 14. günlerdeki bitki büyüme değerleri, klorofil içeriği (SPAD), stoma sayısı (adet), stoma eni (?) ve boyu (?) ile yaprak su kayıp oranı (%) incelenmiştir. Yapılan gözlem ve ölçümler sonucunda, tuz stresindeki artışın tüm morfolojik parametreleri baskıladığı belirlenerek; 50 ?M’lık H2O2 ön uygulamasının, erken fide gelişimi dönemindeki tuz stresinin baskılayıcı yöndeki etkisini azaltabileceği sonucuna varılmıştır. İncelenen morfolojik parametreler yönünden Tatlıcak-97 ve Presto-2000 çeşitleri öne çıkmış; denemeye alınan çeşitlerde stoma sayısı dışında kalan fizyolojik özellikler bakımından farklı tepkiler alınmıştır. Sonuç olarak, toprak tuzluluğuna orta düzeyde toleranslı olan tritikale tohumlarına yapılan H2O2 ön uygulamasının, incelenen morfolojik ve fizyolojik parametrelerde iyileşmeye ve tuzlu ortam koşullarına olan toleransın artışına katkı yaptığı söylenebilir.

In this study, morphological and physiological changes at seedling growth stage under different salt stress (0, 50 and 100 mM NaCl) were determined by hydrogen peroxide (H2O2) pre-treatment (0, 50 and 100 ?M) to triticale seeds. For this purpose, 4 triticale varieties (Karma-2000, Presto-2000, Tatlıcak-97 and Mikham-2002) which are widely grown in our country were used as plant material. In this study, plant growth parameters, chlorophyll content (SPAD), number of stomata, stomata width (?) and length (?) and leaf water loss rate (%) of triticale seedlings reach to two leaves were investigated 0th and 14th days after salt stress application. As a results of observations and measurements, it was determined that all morphological parameters were reduced significantly by increase in salt stress and 50 ?M H2O2 pre-treatment to triticale seeds may reduce the suppressive effect of salt stress at early seedling growth stage. In terms of the morphological parameters examined, Tatlıcak-97 and Presto-2000 varieties had the best response to H2O2 pre-treatment and the varieties responded differently for all the physiological characteristics examined except for the number of stomata. In conclusion, it can be said that pre-treatment of triticale seeds with H2O2 contributed to improvement in morphological and physiological parameters and thus increase the tolerance of triticale plants to saline environment conditions.