SOSYAL BİLGİLER ÖĞRETMEN ADAYLARININ ‘OKUL DENEYİMİ’ VE ‘ÖĞRETMENLİK UYGULAMASI’ DERSLERİNE YÖNELİK GÖRÜŞ VE DEĞERLENDİRMELERİ

Abstract

Bu çalışma, sosyal bilgiler öğretmen adaylarının ‘Okul Deneyimi’ ve ‘Öğretmenlik Uygulaması’ derslerine ilişkin görüş ve değerlendirmelerini ortaya koymak amacıyla yapılmıştır. Nitel araştırma tasarımı kullanılan çalışmada, katılımcıların belirlenmesinde amaçlı örneklem seçimi, verilerin toplanmasında yarı yapılandırılmış mülakat protokolü ve elde edilen verilerin çözümlenmesinde betimsel analiz yöntemi kullanılmıştır. Araştırma sonucunda katılımcılar, Okul Deneyimi ve Öğretmenlik Uygulaması derslerini teorik bilgilerini uygulamaya aktarma, birinci elden deneyim kazanma, öğretmenlik becerilerini arttırma ve mesleğe ilişkin daha gerçekçi bir bakış açısı oluşturma açısından oldukça yararlı bulduklarını belirtmişlerdir. Katılımcılara göre uygulamalı dersler, öğretmen adaylarının gerçek okul ortamını yakından tanımalarını, öğretmenlik mesleğinin gerektirdiği becerileri anlamalarını, eksikliklerini görmelerini ve öz-eleştiri yapmalarını sağlamaktadır. Katılımcılar, uygulamalı derslerin lisans programındaki zamanlanmasına ve uygulanış sürecine ilişkin çeşitli eleştirilerde bulunmuşlardır. Katılımcılara göre, Okul Deneyimi ve Öğretmenlik Uygulaması derslerinin lisans programının son yılında verilmesi KPSS’ye hazırlanan öğretmen adaylarının uygulamalı dersleri ihmal etmelerine sebep olmaktadır. Çalışmada, KPSS’nin öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine ve öğretime ilişkin çarpık bir bakış açısı geliştirmelerine sebep olduğu tespit edilmiştir. Okul Deneyimi dersinde yapılması gereken gözlemlere ve diğer etkinliklere ilişkin yapılan yorumlar, bazı öğretmen adaylarının pedagojik ilkelere göre değil KPSS’ye endeksli bir öğretim konsepti geliştirdiklerini göstermiştir. Öğretmen adayları, uygulama okullarının fiziksel şartları ve teknik donanımı, uygulama öğretmenlerinin öğretime yaklaşımları ve idarecilerin tutumları hakkında bazı olumsuz değerlendirmeler yapmışlardır. Okul Deneyimi ve Öğretmenlik Uygulaması derslerinin iyileştirilmesine ve daha yararlı hale getirilmesine yönelik katılımcıların yaptıkları öneriler de araştırma bulguları arasında yer almaktadır.

This study has been undertaken to document social studies teacher candidates’ evaluations of ‘School Experience’ and ‘Teaching Practicum’ courses. The study is based on qualitative research design. Purposeful sampling method has been used to select the research participants. A semi-structured interview protocol has been employed to gather data. The collected data have been analyzed via the techniques of inductive descriptive analysis. The study results reveal that the participants judge ‘School Experience’ and ‘Teaching Practicum’ courses as beneficial on the grounds that these courses help them put their theoretical knowledge into practice, gain first-hand experiences as to profession, promote their teaching skills, and construct a more realistic view of what teaching means as a profession. From the participants’ perspectives, practical courses help teacher candidates gain insight into real school contexts, understand the skills of the profession, see their shortcomings or weaknesses in teaching, and do self evaluation. The participants have also made some criticisms as to the place of these courses in the undergraduate program and their implementation processes in the school. According to their views, since teacher candidates prepare for KPSS in their final year they neglect ‘School Experience’ and ‘Teaching Practicum’ courses. The study results show that KPSS is instrumental in leading teacher candidates to develop a distorted view of teaching and profession as well. Some teacher candidates embody the conception of teaching according to KPSS rather than pedagogical principals. The participants have made unfavorable comments on the physical condition and technical capabilities of the schools, teachers’ approaches to teaching, and school administrators’ attitudes. The participants’ suggestions about how to make these courses more efficient and useful for teacher candidates have been also explained.