MAHALLELERİN KATILIM VE DAYANIŞMA KÜLTÜRÜNÜN OLUŞTURULMASINA ETKİSİ ÜZERİNE NİTEL BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Vatandaş katılımı, sivil toplum eylemlerinin en önemli yapı taşlarından biridir. Demokrasinin etkili olabilmesi, vatandaşların politika geliştirme ve uygulama süreçlerini etkileyebilme kapasitelerine bağlıdır. Katılımın özü, seçimlerin vatandaşların, kararları etkilemesine olanak sağlayan tek fırsat olmadığı inancıdır. Gerçek demokrasileri özel kılan şey, katılım konusunda vatandaşlara kontrol imkânı tanımaktır. Bunu sağlamanın ve pratikte gerçekleştirmenin en etkili yollarından biri yerel yönetimlerdir. Çünkü yerel yönetimler, doğaları gereği vatandaşa daha yakın birimler oldukları için katılımcılığa ilişkin uygulamaların odağında yer almaktadırlar. Mahalleler, yerel yönetim birimi olarak değerlendirilmese de mahalli müşterek ihtiyaçların karşılanmasında, katılım mekanizmalarının oluşturulmasında ve yaygınlaştırılmasında önemli bir kültürü oluşturmaktadır. Mahalle kültürü, beraberinde kentsel yaşama katılım süreçlerinden, sosyal birlikteliğe, uyumlaştırma süreçlerine kadar birçok alanı kapsamaktadır. Bu sebeple çalışma, Tekirdağ’ın Süleymanpaşa İlçesi’nde 10 mahallede toplamda 50 kişi ile nitel araştırma yöntemlerinden derinlemesine mülakat yöntemi kullanılarak mahallelerin katılım ve dayanışma kültürünün oluşturulmasına etkisini araştırmayı amaçlamaktadır. Burada mahallelerinin, özellikle topluluk ve bir arada yaşama kültüründen kaynaklı yapısının, karar alma süreçlerine etkisinin olup olmadığı da araştırma sonuçlarına göre tartışılmış, elde edilen bulgular ışığında mahallelerin daha çok dayanışma ve yardımlaşma duygusunun geliştirilmesinde etkisinin olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan alan araştırmasında görüşme yapılan mahallelerin geleneksel olanlar ve modern kentleşme içerisinde yeni olanlar şeklinde ayrıştırılması, katılım kavramına ve katılım yöntemlerine ilişkin yaklaşımların “yeni mahalleler” düzeyinde çok daha yoğun kullanıldığını göstermiştir.