Kronik böbrek hastalarında renal fonksiyonların mevsimsel değişimi ve böbrek fonksiyonlarını etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi

Abstract

Kronik böbrek hastalığı popülasyonun oldukça büyük kısmını etkilemekte ve zamanla progrese olarak ciddi komplikasyonlara neden olmaktadır. Bu hastalığın klinik olarak net bir tedavisi olmadığından progresyonunun önlenmesi veya yavaşlatılması ana tedavi yaklaşımıdır. Tedavide hastalığın progresyon sürecinin hedeflenebilmesi için ise progresyona etki eden faktörlerin belirlenmesi gerekmektedir. Mevsimsel farklılığın yanında progresyon sürecine etkisi bulunabilecek faktörler çalışmanın ana araştıma konusunudur. Çalışmamıza kronik böbrek hastalığı tanısı bulunan 287 hasta dahil edilmiştir. Bu hastaların tahmin edilen glomerüler filtrasyon hızları, kreatinin, üre, elektrolitler gibi biyokimyasal kan parametreleri; idrar örneklerinden çalışılan biyokimyasal parametreleri ve kan basıncı ölçümü değerleri incelenmiştir. Yapılan analizlerde mevsimler arasında glomerüler filtrasyon hızı, üre, kreatinin, sodyum, ürik asit, sistolik kan basıncı ve diyastolik kan basıncı değerleri açısından fark saptanmamıştır (p>0,05). Küçük bir örneklem ile bakılan idrar parametreleri içinde mevsimler arasında fark saptanmamıştır (p>0,05). Güz mevsiminde hastaların potasyum değeri bahar mevsiminden daha yüksektir (p=0,018). Kalsiyum değeri kış, bahar ve güz mevsiminde yaz mevsiminden daha yüksektir (sırasıyla p değerleri <0,001; <0,001; 0,021). Fosfor değeri de yaz mevsiminde kış mevsiminden daha yüksektir (p=0,008). Hastaların takip süreçlerinde ortalama glomerüler filtrasyon hızları düşmüştür (p<0,001). Glomerüler filtrasyon hızı değişimi cinsiyet; komorbidite varlığı; beta blokör, alfa blokör, diüretik ve allopurinol kullanımı ile değişmemiştir (p>0,05). 60 yaşından büyük olanlarda, kalsiyum kanal blokörü kullananlarda ve anjiyotensin dünüştürücü enzim inhibitörü kullanmayanlarda glomerüler filtrasyon hızı daha yavaş azalmaktadır (sırasıyla p değerleri 0,017; 0,045; 0,032). Sonuç olarak kronik böbrek hastalarının takibinde glomerüler filtrasyon hızı mevsimsel varyasyon göstermemiştir. Yaş ve kalsiyum kanal blokörü kullanım durumu hastalık progresyonunu etkilemektedir.

Chronic kidney disease has the impact on the large part of the population and causes serious complications as it progresses over time. Since there is no clinically known treatment for this pathology, preventing or slowing its progression is the main treatment approach. With a view to target the progression of the disease in treatment, it is necessary to clarify the factors affecting the progression. Beside seasonal differences, the factors that may have an effect on the progression process are the main research topics of our study. Our study sample includes 287 patients with a diagnosis of chronic kidney disease. With these patients biochemical blood parameters such as predicted glomerular filtration rates, creatinine, urea, electrolytes; The biochemical parameters studied from urine samples and blood pressure measurement values were examined. In our analyzes, no difference was found between the seasons in terms of glomerular filtration rate, urea, creatinine, sodium, uric acid, systole and diastole values (p>0,05). There was no difference between seasons in the urine parameters measured with a small sample (p>0.05). The potassium value of the patients in the autumn season is higher than in the spring season (p=0.018). Calcium value is higher in winter, spring and autumn according to summer (respectively p values <0.001; <0.001; 0.021). Phosphorus value is also higher in summer than in winter (p=0,008). The mean glomerular filtration rate of the patients decreased at the end of follow-up period (p<0.001). Glomerular filtration rate change did not differ with gender; presence of comorbidity; use of beta-blockers, alpha-blockers, diuretics and allopurinol (p>0.05). The glomerular filtration rate decreases more slowly in those older than 60 years of age, calcium channel blocker users and non-user of angiotensin-converting enzyme inhibitors (respectively p values 0,017; 0,045; 0,032). As a result, glomerular filtration rate did not show seasonal variation in the follow-up of chronic kidney patients. Usage of calcium channel blockers and age affect disease progression.