Ölmez otu (Helichrysum italicum (Roth) g. Don) bitkisinin in vitro mikroçoğaltımı

Abstract

Güney Marmara ve Ege bölgesinde yayılış gösteren ölmez otu bitkisi (Helichrysum italicum (Roth) G. Don) kurak ve yarı kurak bölgelerde yetiştirilebilmektedir. Ayrıca zengin uçucu yağ ve sekonder metabolit içeriğinden dolayı geleneksel tedavi yöntemleri dahil modern tıp ve kozmetik alanında önemli bir yere sahiptir. Bitkilerin in vitro koşullarda sürgün rejenerasyonu yoluyla çoğaltılması birçok bitki türünde başarı ile yapılmış olmasına rağmen, ölmez otunda doku kültürü üzerine yapılan çalışmalar oldukça sınırlıdır. Bu çalışmanın amacı, ölmez otu bitkisinde doku kültürü çalışmasının optimizasyonunun yapılması ve bir sonraki in vitro, moleküler ve sekonder metabolit çalışmalarına zemin sağlamaktır. Bunun yanı sıra bölgede kültür tarımı için sağlıklı ve hastalıksız fide üretimi yönteminin optimize edilerek bitkiyi tanıtmaktır. Eksplantların sterilizasyon aşamasında üç farklı (%15, %25 ve %35) çamaşır suyu konsantrasyonu 10 ve 20 dk süre ile denenmiştir. En başarılı sonuç 10 dk %35 çamaşır suyu içeren ortamdan elde edilmiştir. Steril edilen eksplantlar sürgün rejenerasyonu için BAP, GA ve NAA bitki büyüme düzenleyicileri içeren MS ve Gamborg B5 besin ortamlarına aktarılmıştır. Eksplantlarda en iyi rejenerasyon 0,5 mg BAP, 1mg/L GA ve 0,2 NAA içeren MS ortamında elde edilmiştir. Gamborg B5 içeren denemelerde herhangi gelişim gözlenememiş olup eksplantlarda vitrifikasyon ve kararma oluşmuştur. Dört hafta sonunda 3 cm uzunluğa ulaşan sürgünler köklendirme ortamlarına (0 MS, 0,5 mg IBA, 1 mg IBA, 1,5 mg ve 2 mg IBA içeren MS ve ½MS) alınmıştır. Hazırlanan tüm ortamlarda dört hafta içerisinde %100 köklenme görülmüştür. Mikroçoğaltım çalışmaları sonucu üç ay içerisinde köklenmiş bitkiler aklimatizasyon aşamasına alındıktan sonra seradaki saksılara ve bir ay sonra tarlaya aktarılmıştır.

Immortelle grass (Helichrysum italicum (Roth) G. Don), which spreads in the Southern Marmara and Aegean regions, can be grown in arid and semi-arid regions. In addition, due to its rich essential oil and secondary metabolite content, it has an important place in modern medicine and cosmetics, including traditional treatment methods. Although the propagation of plants by shoot regeneration in vitro has been achieved in many plant species, studies on tissue culture in immortelle are quite limited. This study aims to optimize the tissue culture study in immortelle and provide a basis for the next in vitro, molecular, and secondary metabolite studies. In addition, it promotes the plant by optimizing the healthy and disease-free seedling production method for cultural agriculture in the region. Three different (15%, 25% and 35%) bleach concentrations were tested for 10 and 20 minutes during the sterilization phase of the explants. The most successful result was obtained in the medium containing 35% bleach for 10 minutes. Sterilized explants were transferred to MS and Gamborg B5 nutrient media containing BAP, GA, and NAA plant growth regulators for shoot regeneration. The best regeneration in explants was obtained in MS medium containing 0,5 mg BAP, 1 mg/L GA, and 0.2 NAA. No growth was observed in trials containing Gamborg B5, and vitrification and darkening occurred in the explants. After four weeks, the shoots reaching a length of 3 cm were taken into MS and ½MS medium containing 0 MS, 0,5 mg IBA, 1 mg IBA, 1,5 mg and 2 mg IBA as rooting medium. 100% rooting was observed in all prepared media within four weeks. As a result of micropropagation studies, the rooted plants were transferred to the acclimatization stage within three months and then transferred to the pots in the greenhouse and to the field one month later.