Hayvanlarda ovogenezde ovosit büyümesiyle ilgili mekanizmalar üzerine bir derleme

Abstract

Bütün hayvan gruplarında yumurta hücresinin, ait olduğu organizmadaki somatik hücrelere göre çok daha büyük olması onun ayırt edici bir özelliğidir. Yumurta hücresinin bu büyüklüğü yumurta sarısı olarak isimlendirilen besin maddelerinin ovogenez sırasında sitoplazmada biriktirilmesinden dolayıdır. Hayvanlar, kısa sürede büyük hacimlere ulaşan ve çok sayıda olabilen yumurtalarını ovogenez sırasında bazı özel mekanizmalar kullanarak üretir. Bu mekanizmalar gen amplifikasyonu, diplotende bekleme, ovaryum dışı kaynakların katkısı ve yardımcı hücrelerin katkısı şeklinde gruplandırılmıştır. Türe göre bu mekanizmalardan biri veya birkaçı kullanılsa da bazı mekanizmalar farklı hayvan türlerinde ortaktır. Karşılaştırmalı ovogenez araştırmaları bir taksonun evrimi ve biyocoğrafyasıyla ilgili varsayımlar oluşturmada ve bu varsayımları sınayabilmede çok yararlı olabilir. Bu nedenle, hücre ve gelişim biyologlarının ovosit gelişimini hayvanlar aleminde daha geniş bir tür yelpazesinde araştırması bu süreçte yer alan mekanizmaları ve taksonların filogenetik ilişkilerini anlamamıza büyük katkı sağlayacaktır.

It is a distinctive feature of the egg cell in all animal groups that it is much larger than the somatic cells in the organism it belongs to. This size of the egg cell is due to the accumulation of nutrients called yolk in the cytoplasm during oogenesis. Animals produce their eggs, which reach large volumes in a short time and can be in large numbers, by using some special mechanisms during oogenesis. These mechanisms are grouped as gene amplification, diplotene arrest, the support of extraovarian sources, and the support of accessory cells. Although one or more of these mechanisms are used depending on the species, some mechanisms are common in different animal species. Studies of comparative gametogenesis can be helpful in elucidating and testing hypotheses about the evolution and biogeography of a taxon. Therefore, the investigation of oocyte development in a wider range of species in the animal kingdom by cell and developmental biologists will greatly contribute to our understanding of the underlying mechanisms in this process and the phylogenetic relationships of taxa.