Bilgen, TürkerTürkol, Melikenur2024-10-292024-10-292023https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=j_Fjwp4JS4mk97Puqti8rlJtNbqGtPxmfrHiwBigS5zzNkqCEwIcwliKYkwbiHZrhttps://hdl.handle.net/20.500.11776/15154Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Tıbbi Genetik Ana Bilim DalıDiyabet artan sıklığı ve hastalık yükü nedeniyle günümüzde önemli bir halk sağlığı sorunudur. Liraglutid, antihiperglisemik aktivite ile uzun etkili glukagon benzeri peptit yapıdaki bir ilaçtır. Bu ilaç, hücre zarında bulunan Glukagon Benzeri Peptit-1 Reseptörü'ne (GLP-1R) bağlanarak etki göstermektedir. G proteinine bağlı reseptörler (GPCR) hücre yüzeyinde önemli sinyal yollarına aracılık eden moleküllerdir. Pankreatik beta hücrelerinde belirli G proteinine bağlı reseptörler için insülin salgılama potansiyelinin araştırılmasına yönelik yapılan çalışmalar, pankreas beta hücre fonksiyonunun düzenlenmesinde GPCR'lerin rolünü kanıtlamıştır. Tez çalışmamız kapsamında birer GPCR olan GPR75, GPR56, GLP1R, M3R, CB1R genlerinin obez olmayan diyabetik NIT-1 fare pankreatik beta hücrelerinde liraglutid muamelesine bağlı olarak gen ifadesindeki değişimleri araştırılmıştır. NIT-1 fare pankreas beta hücreleri 10, 100, 1000 nM konsantrasyonlarda 30, 60, 120, 240 dakika sürelerde liraglutid ile muamele edilmiştir. GPCR genlerinin mRNA düzeyindeki gen ifadesi değişiklikleri qPCR yöntemiyle belirlenmiştir. 240 dakika liraglutid muamelesi NIT-1 hücre gelişimini olumsuz etkilediği için bu gruplardan kullanışlı bir veri elde edilememiştir. İn vitro koşullarda GLP1-R reseptör proteininde 1000 nM konsantrasyonda liraglutid muamelesine bağlı olarak test edilen tüm zamanlar için anlamlı bir değişim saptanmıştır. GPR75, GPR56, M3R, CB1R mRNA düzeylerinin 30. dakikada azaldığı, 60. dakikada istatistiksel olarak anlamlı düzeyde arttığı, 120. dakikada tekrar azaldığı gözlenmektedir. Liraglutid'in NIT-1 fare pankreatik beta hücrelerinde araştırılan genlerin ifadesi üzerinde geçici bir etkisi olduğu görülmekle birlikte GPR75, GPR56, M3R ve CB1R genlerinin liraglutidin beta hücresi üzerindeki etkilerine aracılık edebilecekleri düşünülmektedir. GPR75, GPR56, M3R ve CB1R genlerinin ifadesindeki değişimler bu genlerin ve ürünlerinin antidiyabetik ve antiobezitik tedavi için hedef moleküller olabileceklerini desteklemektedir. Anahtar Kelimeler: Diabetes Mellitus, GPCR, İnsülin Sekresyonu, LiraglutidDiabetes is an important public health problem due to its increasing frequency and disease burden. Liraglutide is a long-acting glucagon-like peptide drug with antihyperglycemic activity. This drug acts by binding to the Glucagon-Like Peptide- 1 Receptor (GLP-1R) in the cell membrane. G protein-coupled receptors (GPCR) are molecules that mediate important signaling pathways on the cell surface. Studies investigating the insulin secretory potential for certain G protein-coupled receptors in pancreatic beta cells have proven the role of GPCRs in the regulation of pancreatic beta cell function. In our thesis study, the changes in gene expression of GPR75, GPR56, GLP1R, M3R, CB1R genes, which are GPCRs, in response to liraglutide treatment in non-obese diabetic NIT-1 mouse pancreatic beta cells were investigated. NIT-1 mouse pancreatic beta cells were treated with liraglutide at concentrations of 10, 100, 1000 nM for 30, 60, 120, 240 minutes. Gene expression changes at the mRNA level of GPCR genes (GPR75, GPR56, GLP1R, M3R, CB1R) were determined by qPCR method. A significant change in GLP1-R receptor protein was detected for all times tested in response to liraglutide treatment at 1000 nM concentration in vitro. Because 240 minutes liraglutide treatment adversely affected NIT-1 cell growth, no useful data were obtained from these groups. It is observed that GPR75, GPR56, M3R, CB1R mRNA levels decreased slightly at minute 30, increased statistically at minute 60, and decreased again at minute 120. Although liraglutide administration appears to have a transient effect on the expression of investigated genes in NIT-1 mouse pancreatic beta cells, it is thought that the GPR75, GPR56, M3R and CB1R genes may mediate the effects of liraglutide on beta cells. Changes in the expression of GPR75, GPR56, M3R and CB1R genes support that these genes and their products may be target molecules for anti-diabetic and anti-obesity therapy. Key words: Diabetes Mellitus, GPCR, Insulin Secretion, Liraglutidetrinfo:eu-repo/semantics/openAccessBeslenme ve DiyetetikNutrition and Dietetics ; GenetikMaster Thesis197803146