Başer, İsmetGöçmen, Damla Balaban2024-10-292024-10-292023https://tez.yok.gov.tr/UlusalTezMerkezi/TezGoster?key=weFMBHaUra8rsS5wi2bmHFkep3h0oqMDNn0NG-BPFSVuSdgJgC5Z1YO5awxA-4tthttps://hdl.handle.net/20.500.11776/15119Fen Bilimleri Enstitüsü, Tarla Bitkileri Ana Bilim DalıÇalışma, 2018-2019 ve 2019-2020 yetiştirme dönemlerinde 4 ayrı lokasyonda (Tekirdağ-Süleymanpaşa, Edirne-Merkez (Sarayakpınar köyü), Tekirdağ-Hayrabolu ve Kırklareli-Lüleburgaz), 17 tritikale ileri hattı ve 8 tritikale çeşidi ile tesadüf blokları deneme desenine göre 4 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışmada, Trakya Bölgesi koşulları için uygun tritikale genotiplerinin belirlenmesi amaçlanmış, karmaşık olan genotip × çevre interaksiyonunu (GEI) genel varyans analizi ile anlamak ve güvenilir bir şekilde belirlemek zor olduğundan GEI'nu açıklamak için parametrik ve parametrik olmayan stabilite analizleri (w_i^2, s_(d_i)^2, b_i, ?_i^2, R^2, ?CV?_i, Var.,Wi_g, Wi_f, Wi_u, GAI, S_i^((1)), S_i^((2)), S_i^((3)), S_i^((6)), NP(1), NP(2), NP(3), NP(4)) ile grafiksel yöntemler olan AMMI ve GGE-biplot analizleri kullanılmıştır. Tritikale genotiplerinin tane verimi, bitki boyu, başak uzunluğu, başakta başakçık sayısı, bitki ağırlığı, başak ağırlığı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, bin tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, hasat indeksi, protein oranı, yaş gluten oranı ve Zeleny sedimantasyon değeri özellikleri incelenmiş, hasat indeksi haricindeki diğer özelliklerin tümünde genotip × çevre interaksiyonları istatistiki olarak %1 düzeyinde önemli bulunmuştur. Çalışmanın sonucunda, tane verimi ve verim unsurları ile kalite özellikleri birlikte değerlendirildiğinde NZFT 17, NZFT 13, NZFT 11, NZFT 23 ve NZFT 28 ileri hatlarının, tüm stabilite analizleri bakımından da bu genotipler arasından NZFT 11 ve NZFT 28 ileri hatlarının bölgede yapılacak ıslah çalışmaları için en ümitvar hatlar oldukları belirlenmiştir.The study was carried out in 4 locations (Tekirdağ-Süleymanpaşa, Edirne-Center (Sarayakpınar village), Tekirdağ-Hayrabolu and Kırklareli-Lüleburgaz) with 17 triticale advanced lines and 8 triticale varieties, according to the randomized complete block design with 4 replications, during the 2018-2019 and 2019-2020 growing periods. It was aimed to determine the suitable triticale genotypes for the conditions of the Trakya Region. In the study, since it is difficult to understand and reliably determine the complex genotype × environment interaction (GEI) by general variance analysis, parametric and non-parametric stability analyzes (w_i^2, s_(d_i)^2, b_i, ?_i^2, R^2, ?CV?_i, Var.,Wi_g, Wi_f, Wi_u, GAI, S_i^((1)), S_i^((2)), S_i^((3)), S_i^((6)), NP(1), NP(2), NP(3), NP(4)) and graphical methods such as AMMI and GGE-biplot analyzes were used to explain the GEI. Grain yield, plant height, spike length, number of spikelets per spike, plant weight, spike weight, number of grains per spike, grain weight per spike, thousand grain weight, hectolitre weight, harvest index, protein ratio, gluten ratio and Zeleny sedimentation value of the triticale genotypes were evaluated, genotype × environment interactions were found to be statistically significant at the 1% level in all examined traits except harvest index. As a result of the study, when grain yield, yield components and quality characteristics were evaluated together, it was determined that NZFT 17, NZFT 13, NZFT 11, NZFT 23 and NZFT 28 advanced lines, among these genotypes NZFT 11 and NZFT 28 advanced lines were determined to be the most promising lines for breeding studies to be carried out in the region in terms of all stability analyzes.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessZiraatAgricultureDoctoral Thesis1294842633