Çukurova Yöresi Koşullarında Bazı Buharlaşma Modellerinin Performanslarının Değerlendirilmesi

Basit Öğe Kaydı
dc.contributor.authorKoç, Deniz Levent
dc.date.accessioned2024-10-29T17:53:13Z
dc.date.available2024-10-29T17:53:13Z
dc.date.issued2022
dc.departmentTekirdağ Namık Kemal Üniversitesi
dc.description.abstractBuharlaşma, su döngüsünün anahtar bileşenidir. Buharlaşma miktarının belirlenmesinin; su kaynaklarının yönetimi, su varlığının belirlenmesi, sulama programlaması ve çevresel modelleme çalışmalarında çok önemli bir yeri vardır. A sınıfı buharlaşma kapları açık su yüzeyi buharlaşmasını ölçmek, tarla-bahçe bitkilerinin sulama programlaması ve su yönetimi için; bitki su tüketimlerini tahmin etmek amacıyla tüm dünyada yaygın olarak kullanılmaktadır. Pratik, teorik veya finansal nedenlerden dolayı kap buharlaşmasını ölçmek her zaman mümkün olmayabilir. Açık su yüzeyi buharlaşmasını meteorolojik verilerden kestirmek için pek çok model geliştirilmiştir. Bu çalışmada, bunlardan sıcaklığa, radyasyona, kütle transferine ve kombinasyona dayalı olan toplam 10 buharlaşma modeli (Penman-1948, Kohler–Nordenson–Fox (KNF)-1955, Papadakis-1961, Hamon-1961, Antal-1973, Linacre-1977, Hanson&Rauzi-1977, Kharrufa-1985, Abtew-1996, Modified-Turc-1996) Çukurova yöresi bitki büyüme mevsimi boyunca, 30 yıllık iklim verisi kullanılarak A sınıfı buharlaşma kaplarında günlük olarak ölçülen buharlaşma değerlerini kestirmek için kullanılmıştır. Modellerin doğruluğunun ve güvenirliliğinin belirlenmesinde ortalama karekök hatası (RMSE), ortalama sapma hatası (MBE) ve bağıl hata (RE) istatistiksel yaklaşımlarından yararlanılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; Çukurova yöresi koşullarında A sınıfı buharlaşma kaplarından oluşan buharlaşmayı kestirmede en başarılı model, en düşük mevsimsel ortalama RMSE, RE ve MBE değerleriyle KNF (RMSE = 1.5 mm gün-1, RE = 0.4, MBE = -0.1 mm gün-1) olurken; en yüksek RMSE, RE ve MBE değerleriyle Hamon (RMSE = 6.9 mm gün-1, RE = 1.3 MBE = 6 mm gün-1) en başarısız model olmuştur. Araştırmada, Hanson & Rauzi modelide KNF modeline oldukça yakın sonuçlar vermiştir (mevsimsel ortalama değerler: RMSE = 1.6 mm gün-1, RE = 0.4 MBE = 0.7 mm gün-1). Ayrıca, Hanson & Rauzi modelinin KNF modeline göre daha az meteorolojik veri kullanması, Hanson & Rauzi modelinin Çukurova yöresi koşullarında KNF’ye alternatif olabileceğini göstermiştir.
dc.identifier.doi10.33462/jotaf.938894
dc.identifier.endpage155
dc.identifier.issn1302-7050
dc.identifier.issn2146-5894
dc.identifier.issue1en_US
dc.identifier.startpage145
dc.identifier.trdizinid1152305
dc.identifier.urihttps://doi.org/10.33462/jotaf.938894
dc.identifier.urihttps://search.trdizin.gov.tr/tr/yayin/detay/1152305
dc.identifier.urihttps://hdl.handle.net/20.500.11776/13458
dc.identifier.volume19
dc.indekslendigikaynakTR-Dizin
dc.language.isotr
dc.relation.ispartofTekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi
dc.relation.publicationcategoryMakale - Ulusal Hakemli Dergi - Kurum Öğretim Elemanıen_US
dc.rightsinfo:eu-repo/semantics/openAccess
dc.subjectPerformans
dc.subjectBuharlaşma
dc.subjectBuharlaşma modelleri
dc.subjectA sınıfı buharlaşma kabı
dc.subjectÇukurova yöresi
dc.titleÇukurova Yöresi Koşullarında Bazı Buharlaşma Modellerinin Performanslarının Değerlendirilmesi
dc.typeArticle

Dosyalar

Koleksiyon

TR-Dizin İndeksli Yayınlar Koleksiyonu
Tekirdağ Ziraat Fakültesi Dergisi