Üzüm Çekirdeklerinin Çimlendirilmesinde Etkili ve Pratik Bir Yöntem: Kutuda Çimlendirme

Abstract

Asma ıslahında en önemli engellerden biri, iki üzüm çeşidinin melezlenmesi sonucu elde edilen melezçekirdeklerin çimlenme oranının düşük olmasıdır. Çimlenmeyi etkileyen en önemli faktörler arasında;ortam ve tohum nemi gelir. Ayrıca büyümeyi düzenleyici maddeler (BDM)de, çimlenmeyi olumluetkilemektedir. Bu çalışmada, melez üzüm çekirdeklerine BDM uygulamak ve kapalı ortamlarda kararlı birnem düzeyinde çimlendirilmek suretiyle çimlenme oranını arttırmak amaçlanmıştır. Alphonse Lavalle ×Regent melezlemesinden elde edilen F? melez çekirdekleri, nemlendirilmiş perlitte 4 ay süreyle, +5?’dakatlamayı takiben; torf: perlit (1:1) harç ortamı içeren 5 cm çapındaki torf saksılara ekilmiştir. Çimlenmeyiteşvik etmek için, çekirdekler ekimden önce 24 saat gibberellik asit (GA?, 1000 ppm, benzil aminopurin(BAP, 1000 ppm), GA?+BAP (1000 ppm+1000 ppm), hidrojen peroksit (H?O?, 1 M) çözeltisinde ve suda(kontrol) tutulmuştur. Saksılar, bağıl nem miktarı sürekli %99 düzeyinde olan kapaklı plastik kutularakonulmuş ve bu kutular sıcaklığı 27? olan çimlendirme odalarına alınmıştır. Çimlenen çekirdekler yineplastik kutulara konularak sıcaklığı 25? olan ve kutuların hemen üstü LED lambalar ile aydınlatılmış(PAR=135–317 ?mol m?² s?¹) bitki gelişme odalarına yerleştirilmiştir. Kutuların kapakları her iki odada dakapalı tutulmuştur. Bitkicikler 3–5 gerçek yaprak oluşunca, plastik torbalara alınmış ve daha sonra ısıtmalıseraya alınmıştır. Uygulamalar sonucunda çimlenen çekirdek ve elde edilen bitki yüzdesi kontrolde %60.39iken, 1000 ppm GA? uygulanmış çekirdeklerde %78.32’ye kadar yükselmiştir. Üzüm çekirdeklerinin 24saat GA? çözeltisine batırılmasından sonra plastik kutularda çimlendirilmesi ve bunu takiben yine plastikkutularda geliştirilmesi, asma ıslahı çalışmalarında başarıyı arttıracak etkin bir yöntemdir.

One of the main problems of grape breeding is low germination rate of hybrid seeds obtained by crossing of grape varieties. Humidity in grape seeds and germination media have extremely important for germination. In addition, some plant growth regulators (PGR) have positive effects on germination. Hybrid seeds obtained by Alphonse Lavallee and Regent grape cultivars were straficated at 5? for 4 months in damp perlite. Seeds were immersed in PGR solutions such as Gibberellic Acid (GA?, 1000 ppm), Benzyl aminopurine (BAP, 1000 ppm), Hydrogen peroxide (H?O?, 1 M), GA? + BAP (1000 ppm + 1000 ppm) and water as a control. Then, they were sown in torf pots with 5cm diameter containing perlite: torf (v/v, 1:1) mixture. Pots were put in plastic boxes with lid containing humidity 99%. All boxes were placed to germination room with temperature 27? and in dark condition. Germinated seeds were transferred another plastic box and put in growth room illuminated by LED lamps (PAR=135–317 ?mol m?² s?¹) and heated to 25?. Lids of boxes were closed position in both rooms. Seedlings with 3–5 true leaves were transferred to plastic seedling bags containing perlite: torf (v/v, 1:1) and then they were moved to greenhouse. Germination rate and obtained seedling rate were increased up to 78.32%at 1000 ppm GA? application when compared to control (60.39%). Germinating grape seeds after immersing in GA? for 24 hours and thereinafter growing seedlings in plastic boxes are an effective method for hybrid seed germination in grape breeding.