Farklı dozda tuz içeren sulama sularının bazı sebze fidelerinin gelişimi üzerine etkisi

Abstract

Çalışmada önemli ölçüde üretimi yapılan ve yine en yaygın tüketim alanlarına sahip dört farklı tür olan Domates (Lycopersicon esculentum), Biber (Capsicum annum), Karpuz (Citrullus lanatus) ve Brokoli (Brassica oleracea var. italica)'nin tohum ekiminden fide evresinin tamamlanarak tarlaya aktarılacağı zamana kadarki gelişme dönemlerinde bitkilere uygulanan değişik dozlardaki (konsantrasyon, yoğunluk) tuzlu suyun (0, 5, 10 ve 1 dS/m NaCl), tohum çimlenmesi ve fide gelişimi üzerindeki etkilerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Tohumların ekiminden sonra 3., 4. ve 5. haftalarda numune alınarak; gerçek yaprak sayısı (adet), gerçek yaprak ağırlığı (g), fide boyu (mm), fide çapı (mm), fide ağırlığı (g), fide kuru ağırlığı (mg), kök uzunluğu (mm), kuru madde miktarı (% brix), gövde ağırlığı (g), kök ağırlığı (g), fide EC (dS/m)'si, mineral madde miktarları, prolin miktarı (mg) ve fide yetiştirme ortamının EC (dS/m)'si ölçülmüştür. Sonuç olarak kontrol bitkileri ile kıyaslandığında tuzluluk oranındaki artış ile birlikte fidelerin fizyolojik gelişmelerinde gerileme görülmüştür. Fide kuru madde miktarları domates (% 2,26), biber (% 1,19) ve karpuzda (% 1,22) düşerken brokolide artış göstererek tür ana etkisinde % 3,27 seviyesine çıkmıştır. Prolin miktarı tuz seviyesi ile birlikte artış göstermiş olup, prolin birikiminin en az olduğu tür biber (0,21 mg) en yüksek olduğu tür ise brokoli olarak belirlenmiş ve brokolide tuz ana etkisinde 0,85 mg seviyesine kadar yükselme olmuştur. Ticari fide yetiştiriciliğinde sulama sularından 5 dS/m'ye kadar NaCl içerenlerinin yetiştiricilikte kullanılabileceği daha yukarı seviyelerde fide yetiştiriciliğinin elde edilen bitki kalitesi, sayısı ve yetiştirme süreleri göz önünde bulundurulduğunda tavsiye edilemeyeceği kanaatine varılmıştır.

Determining the effects of various doses (concentration, density) of salt water (0, 5, 10 ve 15 dS/m NaCl) on seed germination and seedling development applied on plants such as Tomatoe (Lycopersicon esculentum), Pepper (Capsicum annum), Watermelon (Citrullus vulgaris) and Broccoli, (Brassica oleracea var. italica) in the development phase until the time they will be transferred to field after completing the seedling phase. Specimens have been taken in the 3rd, 4th and 5th weeks after the planting of the seeds in order to measure the real leaf number, real leaf weight (g), seedling (mm), seedling diameter (mm), seedling weight (g), seedling dry weight (mg), root length (mm), dry matter (soluble solid) (brix %), body weight (g), root weight (g), seedling EC (dS/m), mineral substance content, proline amount (mg) and seedling cultivation environment EC (dS/m). As a result, when compared with control plants, a decline in in the physiological development of seedlings has been observed with an increase in the saltiness rate. While the seedling dry matter amounts have decreased in tomato (% 2,26), pepper (%1,19) and watermellon (%1,22), an increse has been observed in brocoloy reaching a type main effect level of 3.7 %. The proline amount has demonstrated an increase along with the salt level, pepper (0,21 mg) has been seen to be the type in which proline deposit is the lowest and broccoli is the highest and there has been an increase up to 0,85 mg level in the brocoly salt main effect. It has been concluded that irrigation water that includes up to 5 dS/m NaC1 can be used in commercial seedling cultivation whereas higher levels are not advised to be used when the quality, number and cultivation duration of the plant obtained are considered.