COVID-19 Pandemisinde Nefroloji Kliniklerinin Yönetimi

Abstract

SARS-COV2’nin etkeni olduğu COVİD-19 ciddi mortaliteye sebep olan, Dünya Sağlık Örgütü tarafından kısa süre içinde pandemi olarak ilan edilen bir hastalık halini almıştır. Semptomatik olguların büyük kısmında hastalık hafif semptomlarla geçirilse de bazı hastaların mortalite ve morbidite açısından daha yüksek risk grubunda oldukları görülmüştür. Hipertansiyon başta olmak üzere kronikkardiyovasküler hastalığı olan hastalar ve glomerülonefritler, renal tranplantasyon ve diğer sebeplere bağlı kronik böbrek hastalıklarını içeren kronik renal hastalığı olanlar bahsi geçen yüksek risk grubundadır. Öte yandan böbrekler COVİD-19 seyrinde akut biçimde de en sık ve ağır biçimde etkilenen organlar arasında yer almaktadır. Hastalığın kesin bir tedavisinin olmaması, etkilenen organlarda uzunvadedeki etkilerinin bilinmemesi nedeniyle koruyucu önlemler COVİD-19 pandemisinin yönetiminde kilit role sahiptir. Tüm bu özelliklerinden ötürü COVİD-19 pandemisi nefroloji kliniklerinde özel koruyucu önlemler alınmasını, tedavi ve takipte kısa ve uzun vadeli planlamalar yapılmasını gerekli kılmıştır. Bu makalede COVİD-19 pandemisinde nefroloji kliniklerinde yapılması gereken düzenlemeler ve özel hasta gruplarının takibi özetlenecektir.

COVID-19, caused by SARS-COV2, has became a disease which is declared as a pandemic by World Health Organization in a short time. Although most symptomatic cases, result in minör symptoms; some patients were found to be at higher risk for mortality and morbidity. Patients with chronic cardiovascular morbidities, especially hypertension, and chronic renal morbidities including glomerulonephritis, renal transplantation and chronic kidney diseases due to other causes are included in the high-risk group. However, kidneys are among the most frequently and severely affected organs acutely in the course of the COVID-19. Preventive measures play a key role in COVID-19 pandemic management, as there is no definitive treatment for the disease and the long-term effects in involved organs are unknown. This has made it necessary to take special protective measures in nephrology clinics and to make short and longterm plans in treatment and follow-up. In this article, the arrangements to be made in nephrology clinics in COVID-19 pandemic and the follow-up of special patient groups will be summarized.