Trakya bölgesine uygun verimli ve kaliteli ekmeklik buğday genotiplerinin belirlenmesi

Abstract

Bu araştırma, 2007-2008 ve 2008-2009 yetiştirme dönemlerinde, 20 ekmeklik buğday genotipi (ileri hat olarak; TR 5901, TR 5902, TR 5903, TR5904, TR 5905, TR 5906, TR 5907, TR 5908, TR 5909, TR 5910, TR 5911, TR 5912, TR 5913, TR 5914, TR 5915, çeşit olarak; Flamura 85, Pehlivan, Kate A1, Gelibolu ve Yunak) ile Tekirdağ, Edirne ve Kırklareli lokasyonlarında, tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak yürütülmüştür. Çalışmada, bölge koşullarına adaptasyonu iyi, yüksek verimli ve kaliteli ekmeklik buğday genotiplerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Ele alınan genotiplerin ortalama tane veriminin 508.05-628.61 kg/da arasında, başak uzunluğunun 9.82?10.97 cm arasında, başakta başakçık sayısının 19.34?21.82 adet arasında, başakta tane sayısının 56.18-67.06 adet arasında, başakta tane ağırlığının 2.40-3.19 g arasında, bin tane ağırlığının 39.71-50.92 g arasında, hektolitre ağırlığının 77.58-81.61 kg arasında, gluten oranının % 24.72-34.27 arasında, gluten indeksinin % 63.50-95.33 arasında, sedimantasyon değerinin 30.77-60.83 ml arasında, gecikmeli sedimantasyon değerinin 37.55-67.83 ml arasında ve protein oranının ise % 12.23-13.97 arasında değiştiği belirlenmiştir. Adaptasyon ve stabilite değerlendirmeleri sonucunda; hem tane verimi hem de protein oranı yönünden bölgedeki kötü çevre koşulları için TR 5902 ve TR 5911 nolu ekmeklik buğday hatlarının, iyi çevre koşulları için TR 5906 nolu ekmeklik buğday hattının, tüm çevre koşulları için ise TR 5901 nolu ekmeklik buğday hattının önerilebileceği söylenebilir.

This research was carried out using 20 bread wheat genotypes (TR 5901, TR 5902, TR 5903, TR5904, TR 5905, TR 5906, TR 5907, TR 5908, TR 5909, TR 5910, TR 5911, TR 5912, TR 5913, TR 5914 and TR 5915 as advanced lines; Flamura 85, Pehlivan, Kate A1, Gelibolu and Yunak as cultivars) in randomized complete block design with 3 replications during 2007-2008 and 2008-2009 growing seasons at Tekirdağ, Edirne and Kırklareli locations. The aim of this study was to determine bread wheat genotypes with high yield and quality, having high adaptation capacity. The averages of grain yield, spike length, number of spikelets per spike, number of grains per spike, grain weight per spike, thousand-grains weight, test weight, gluten, gluten index, sedimentation, retarded sedimentation and protein content of the genotypes ranged from 508.05 to 628.61 kg/da, from 9.82 to 10.97 cm, from 19.34 to 21.82 no, from 56.18 to 67.06 no, from 2.40 to 3.19 g, from 39.71 to 50.92 g, from 77.58 to 81.61 kg, from 24.72 to 34.27 %, from 63.50 to 95.33 %, from 30.77 to 60.88 ml, from 37.55 to 67.83 ml and from 12.23 to 13.97 %, respectively. According to results of the adaptation and stability analysis can be said that TR 5902 and TR 5911 bread wheat lines for poor environmental conditions in the region, TR 5906 bread wheat line for well environmental conditions in the region, TR 5901 bread wheat line for all the environmental conditions in the region are suggested for both grain yield and protein content.