Yoksulluk Damgalama ve Utanma: Sosyal Yardım Ağı Çerçevesinde Bir Araştırma

Abstract

Bu çalışmada yoksulluğun psiko-sosyal etkilerinden utanma ve damgalanma olgusuaraştırılmaktadır. Utanma, mensubu oldukları toplumun yaşam standartlarını yerinegetirememeleri nedeniyle bireyleri toplumdan uzaklaştıran ve sosyal dışlanma olgusunuarttıran bir kavramdır. Damgalama ise bireylerin kendilerini farklı kılan ve başkalarınıngözünde değersizleştiren, onları düşük bir konuma yerleştiren bir özelliğe sahip olma olaraktanımlanabilir. Utanma duygusunda olduğu gibi sosyal dışlanma olgusunu güçlendirir vekurumsal, sosyal ve bireysel faktörlere dayanır. Araştırma kapsamında Tekirdağ/ Süleymanpaşaİlçesinde Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı’ndan ve Süleymanpaşa Belediyesi DosteliAşevi’nden yardım alan yoksullarla yüz yüze görüşmeler yapılmıştır. Araştırma nitel araştırmayöntemlerinden fenomenoloji deseniyle yürütülmüştür. Toplanan veriler kodlanarakkategoriler oluşturulmuş ve betimsel analize tabi tutulmuştur. Bulgular, utanma duygusununözellikle yoksul aile çocukları arasında daha fazla hissedildiği yönündedir. Bu durumçocukların akademik başarılarını ve akranları ile kaynaşmalarını etkileyen bir faktördür. Diğeryandan yoksul bireyler toplumun geri kalanı tarafından ötekileştirilmekte, sosyal etkinliklereve davetlere çağrılmamakta, arkadaşları ve akrabaları ile iletişim kurmakta zorlanmaktadırlar.

In this study, the perception of shame and stigma from the psycho-social effects of poverty is being investigated. Shame is a concept that removes individuals from the society and increases the phenomenon of social exclusion because of they cannot fulfill the living standards of the society they belong to. Stigmatization can be defined as a situation in which people discredit their reputation in society because of a attribute, and place them in a low position and. It strengthens the phenomenon of social exclusion as in the sense of shame and based on institutional, social and individual factors. Within the scope of the research, face-toface interviews were conducted with the poor who received help from Social Assistance and Solidarity Foundation and Süleymanpaşa Municipality Dosteli Aşevi. The research was carried out with the phenomenology pattern of qualitative research methods. The data collected were coded and descriptive analysis was made. The findings suggest that feeling of shame is more felt among the poor family children. This is a factor that affects children’s academic success and their peer engagement. On the other hand, poor individuals are marginalized by the rest of the society, they are not invited to social events and invitations, and they have difficulty in communicating with friends and relatives.