Tritikalenin farklı toprak koşullarına uyum yeteneğinin belirlenmesi ve diğer serin iklim tahılları ile verim ve kalite yönünden karşılaştırılması

Abstract

Çalışmada 7 tritikale, 3 ekmeklik buğday, 2 arpa, 2 yulaf ve 1 çavdar çeşidi materyal olarak kullanılmıştır. Denemeler toprak özellikleri yönünden farklı dört lokasyonda tesadüf blokları deneme desenine göre 3 tekrarlamalı olarak kurulmuştur. Ekimler 6 m uzunluğunda 1 m genişliğindeki (17cm sıra arası ve 6 sıra) parsellere metrekarede 500 tohum bulunacak şekilde el ile yapılmıştır. Çalışmada, bitki boyu, başak uzunluğu, başakçık sayısı, başakta tane sayısı, başakta tane ağırlığı, başak ağırlığı, başak hasat indeksi, tane verimi, yeşil ot verimi, kuru ot verimi, gluten oranları, gluten indeksi, sedimantasyon değerleri, ham kül, ham selüloz, ham protein, kuru madde, protein oranı, bin tane ağırlığı ve hektolitre ağırlığı özellikleri incelenmiştir. Ortalama tane verim sonuçlarını göre ITYN 818, TT 201 ve ITYN 819 tritikale çeşitlerinin verimlerini en yüksek verimi, Presto 2000 ve Tatlıcak 97 tritikale çeşitlerinin ise en düşük verim verdiği belirlenmiştir. Farklı toprak yapıları dikkate alındığında iki yıllık tane verim sonuçlarını incelediğimizde, Ziraat Fakültesi lokasyonunda TT 201 ve ITYN 818 tritikale çeşitlerini, su tutan arazide (Ortaca köyü lokasyonunda) TT 201, ITYN 818 ve TR 2201 tritikale çeşitleri, kıraç arazilerde (Kılavuzlu köyü lokasyonunda) TT 201, ITYN 818 ve ITYN 819 tritikale çeşitleri ve taban arazide (Selçuk köyü lokasyonunda) TT 201 ve Tatlıcak 97 tritikale çeşitleri en yüksek değerleri vermiştir. İki yıllık yeşil ot verimine göre TR 2201, Tatlıcak 97 ve Karma 2000 tritikale çeşitlerinin ise en yüksek yeşil ot verimi verdiği belirlenmiştir. Presto, TT 201 ve ITYN 819 tritikale çeşitlerinin ise en düşük yeşil ot verimi verdiği belirlenmiştir. Ortalama kuru ot verim sonuçlarını göre ITYN 819, Karma 2000 ve TR 2201 tritikale çeşitlerinin ise en yüksek değeri verirken, TT 201, Presto ve Tatlıcak 97 tritikale çeşitlerinin ise en düşük değerleri vermişlerdir. 2008-2009 yılında Tritikale çeşitleri ekmeklik buğdaylardan ortalama 100 kg/da, arpadan 200 kg/da, çavdardan 300 kg/da ve yulafdan ise 400 kg/da fazla verim verdiği tartılmıştır. 2009-2010 yılında ise tritikale çeşitleri ekmeklik buğdaylardan ortalama 40 kg/da, arpadan 100 kg/da, çavdardan 110 kg/da, yulafdan ise 110 kg/da fazla verim verdiği belirleniştir. Tritikale çeşitleri ekmeklik buğdaylardan ortalama 1,00 ton/da, arpadan 1,00 ton/da, çavdardan 1,00 ton/da, yulafdan ise 0,40 ton/da fazla yeşil ot verimi verdiği belirlenmiştir. Tritikale çeşitleri ekmeklik buğdaylardan ortalama 0,25 ton/da, arpa çeşitlerinden 0,25 ton/da, çavdar çeşidinden 0,05 ton/da, yulaf çeşitlerinden ise 0,25 ton/da fazla kuru ot verimi verdiği gözlenmiştir.

In the study, 7 triticale, 3 bread wheat, 2 barley, oats and 1 rye varieties were used as material. Experiments were established in four different locations in terms of soil properties as a randomized block design with three replications. Sowing were made by hand on a length of 1 m to 6 m wide (17cm row spacing and 6 lines) 500 seeds per square meter plots. In the study, plant height, spike length, spikelet number, grain number per spike, grain weight per spike, spike weight, spike index, grain yield, forage yield, hay yield, gluten content, gluten index, sedimentation value, crude ash, crude fiber, crude protein, dry matter, protein content, thousand grain, weight and test weight were investigated. According to the results of average grain yield, ITYN 818, TT 201 and ITYN 819 triticale varieties were the highest grain yield while Presto 2000 and Tatlıcak 97 triticale varieties were determined the lowest yield. As given the results of a two-year grain yield, TT 201 and ITYN 818 triticale varieties in Agriculture Faculty location, TT 201, ITYN 818 and TR 2201 triticale varieties in Ortaca village location (water holding land), TT 201, ITYN 818 and ITYN 819 triticales varieties in Kılavuzlu village lokasyon (arid lands) and TT 201 and Tatlıcak 97 varieties of triticale in Selçuk village lokasyonunda (land base) gave the highest yield. According to average green grass yield, Tatlıcak 97 and Karma 2000 triticale varieties were the highest yield of green grass and TT 201 and ITYN 819 triticale varieties were determined from the lowest green herbage yield. In terms of the average dry matter yield, the average dry matter yield, the average dry matter yield, ITYN 819, Karma 2000 and TR 2201 were found the highest dry matter yield, while the TT 201, Presto 2000 and Tatlıcak 97 triticale varieties gave the lowest values. Triticale varieties were given more than the grain yield from 100 kg/da of bread wheat 200 kg/da of barley, 300 kg/da of rye and 400 kg/da of oat in 2008-2009 year. Triticale varieties were given more than the grain yield from 40 kg/da of bread wheat 100 kg/da of barley, 110 kg/da of rye and 110 kg/da of oat in 2009-2010 year. Triticale varieties were given more green herbage yield from 1,00 ton/da of bread wheat, barley and rye varieties, 0,40 ton/da of oat vareties. Triticale varieties were given more dry matter yield from 0,25 ton/da of bread wheat, barley and oat varieties, 0,05 ton/da of rye vareties.