CBS Kullanılarak Şehir ve Jeomorfoloji Arasındaki İlişkinin İncelenmesi: Tekirdağ Şehri Örneği

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Tekirdağ şehrinin jeomorfolojik özelliklerinin açıklanması ve bu özelliklerin şehirsel alanla olan ilişkisinin değerlendirilmesidir. Çalışmanın hipotezi, jeomorfolojik özellikler, şehirlerin kuruluş ve gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Çalışmanın önemi ise yoğun nüfuslu yerleşim alanlarının jeomorfolojik özelliklerinin Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) teknikleriyle açıklanabileceğini göstermektir. Çalışma amacı kapsamında temel jeomorfometrik parametreler olarak değerlendirilebilecek olan yerşekilleri, yükselti, eğim ve bakı özellikleri tespit edilmiş ve şehirsel alanla olan ilişkileri irdelenmiştir. Çalışmadaki tematik haritaların oluşturulmasında ve parametrelerin analizinde CBS tekniklerinden yararlanılmıştır. Çalışma sonunda Tekirdağ şehrinde çeşitli türden yerşekillerinin varlığı tespit edilmiştir. Sahanın yarısından fazlasının (% 68) yamaç arazi üzerinde bulunduğu ve bu durumun heyelan tehlikesini ortaya çıkardığı anlaşılmıştır. Bu çalışma CBS destekli olarak gerçekleştirilen jeomorfolojik çalışmalarla daha sistematik veriler üretebileceğini göstermiştir. Ayrıca bu çalışma CBS'nin benzer araştırmalarda etkin karar vermeye yardımcı araç olarak kullanılabileceğini de ortaya çıkarmıştır

This study aimed at explaining the geomorphological features of Tekirdağ city and describing the relationship between such features and urban area. The hypothesis of the study was, “geomorphological features play an important role in the establishment and development of cities.” The present study was significant in that it demonstrated that the geomorphological characteristics of densely populated settlements could be explained via Geographic Information Systems (GIS) techniques. Landforms, elevation, slope, and aspect features, which could be considered basic geomorphometric parameters, were determined, and their relationships with urban area were investigated. GIS techniques were employed in the creation of thematic maps and in the analysis of parameters. It was found out that Tekirdağ city contained various kinds of landforms. It was understood that more than half of the area (68%) was on a sloping land, which led to a landslide risk. The present study indicated that GIS based geomorphological studies could provide more systematic data. In addition, the study revealed that GIS could be employed in similar studies as an instrument helping effective decision making