Çeltik işleme fabrikasındaki işlem akışı ve enerji sarfiyatı

Abstract

Bu araştırma 2006–2007 yıllarında Edirne-Uzunköprü ‘de modern bir çeltik işleme fabrikasında yürütülmüştür. Araştırmanın amacı: çeltik işleme fabrikasında işlem akışı etkileyen faktörleri saptamaktır. Depodan alınan çeltik, kovalı elevatörlerle çeltik temizleyicisine gelmekte, buradan da soyucu üniteye iletilmektedir. Kabukları soyulan çeltikler kahverengi pirinç olarak adlandırılmaktadır. Bundan sonraki ünite çeltik ayırıcısıdır. Çeltik ayırıcısında kahverengi pirinç ile çeltik birbirinden ayrılmaktadır. Kahverengi pirinç, taş ve toprak gibi ağır maddelerin ayrıldığı taş eleğine iletilmektedir. Daha sonra olgunlaşmamış pirinçler triyörde ayrılmaktadır. Beyazlatma ünitesinde ise pirincin beyazlatma işlemiyle üstündeki kepek alınmaktadır. Osmancık -97 çeltik çeşidinde 100 gram çeltiğin beyazlatma işlemi sonunda ayrıldığı ortaya çıkan ürünler oranı saptanmıştır. Beyazlatılmış sağlam tane oranı %60, kırık tane %5, kabuk %20, kepek %9.5 yabancı madde(taş, kum, bitkisel orijin, darı vb.) %0 ve olgunlaşmamış (ham tane) %2’dir. Çeltik fabrikasındaki enerji sarfiyatının hesaplanması sonucunda aşağıdaki veriler bulunmaktadır. Fabrikanın elektrik sarfiyatını hesaplamak amacıyla tüm çeltik işleme makineleri 24 saat tam kapasite ile çalıştırıldı. Elektrik sayacında ilk okunan rakam ile son okunan rakam ile arasındaki fark 45’tir 45*120=5400 KWh (harcanan elektrik miktarı) 5400 KWh elektrik sarfiyatı ve 1128,60 YTL elektrik tüketimi saptanmıştır. Buna göre fabrikada 1 ton çeltik işlenmesi sırasında 9,405 YTL elektrik enerjisi harcanmaktadır.

This research was carried on modern paddy processing factory in Edirne-Uzunköprü in 2006 and 2007. The aim of the research was the stabilization of the elements which influence the progress in a paddy processing factory. The paddy processing progress is as following:Paddy taken from granary comes in to the paddy cleaner unit through pailed elevators and then goes on to the husker unit. Paddy cleaned its husk off is named as brown rice. The next unit is the paddy separator unit. In this unit paddy and Brown rice are separated from each other Brown rice is taken to the stoner in which the Stones are separated. And then unpire rice is separated in the sorting machine. İn the whitening machine bran is taken a part from the rice by the whitening process. For the Osmancık-97 kind of paddy the rates of the materials have been measured after whitening action of 100 gram paddy has been finished. As a result of this measure the following rates are found out. The rate of whitened perfect seed is % 60 the one of broken seeds % 5 the one of husk is % 20 the one of bran is % 9,5 the one of outside material (Stones, salt, vegetable origin) is % 0 and one of immature grain is % 2. It was found data on below resulting to calculate energy expense in paddy factory. All pady running machines were run to calculate electric expense in 24 hours. İn electric transformer between first reading number and last reading umber are difference 45. 45*120=5400 KWh (consumption electric) It was stated that consumption is with 5400 KW/h and thus 1128,60 YTL.Therefore inthe factory for 1 ton rice production 9,405 YTL river is used