Tohumdan çimlenen akdeniz defnesi (laurus nobilis l.) bitkisinin in vitro koşularda fidan üretimi

Abstract

Türkiye’nin ihraç ettiği önemli tıbbi ve aromatik bitkilerden olan Akdeniz Defne (Laurus nobilus L.)’si ülke ekonomisi açısından önemli bir yere sahiptir. Yapılan bu tez çalışmasında, Akdeniz Defne’sinde in vitro mikroçoğaltım yapılmadan in vitro koşullarda fidan üretimi amaçlanmıştır. Bu çalışmada kabuğu soyulmuş defne tohumları in vitro ortamda çimlendirilmeye alınmıştır. %60 NaOCl konsantrasyonunda yapılan sterilizasyon denemelerinde kontaminasyona rastlanmazken, en iyi çimlenme oranı (%71,6) %80 NaOCl konsantrasyonunda steril edilen tohumlardan elde edilmiştir. Çimlenen tohumlardan çıkan tepe sürgünler (ilk sürgün) kesilerek yan sürgünlerin gelişmesi sağlanmıştır. Tepe ve yan sürgünler ayrılarak köklendirme ortamına alınmıştır. Köklenme yüzdesi bakımından en başarılı sonuç 1 mg/L IBA içeren WPM (66,7) ve MS (53,3) besin ortamlarından elde edilmiştir. Aynı zamanda köklenme süresi (8,7-9) açısından da en iyi sonuçlar 1 mg/L IBA içeren WPM ile 1 mg/L IBA içeren MS ortamlarından elde edilmiştir. Çalışmanın son aşamasında in vitroda gelişen köklü defne fidanları başarılı bir şekilde dış koşullara aktarılmıştır. Tepe ve yan sürgünlerde yapılan in vitro fidan yetiştirme çalışmasının pratik ve kolay olmasının yanı sıra kısa sürede sonuç alındığı gözlemlenmiştir. Sonuç olarak yapılan bu tez çalışmasıyla in vitro fidan yetiştirme çalışmaları Akdeniz Defnesi’nin ticari anaç ve fidan yetiştiriciliğinde in vitro mikro çoğaltım ve in vivo çelik yetiştirme çalışmalarından daha avantajlı olduğu belirlenmiştir.

The Mediterranean which is an important medicinal and aromatic plants exported by Turkey Laurel (Laurus nobilis La.) have the country has an important place in the economy. Aim of this thesisto produce in vitro seedlings without in vitro micropropagation. In this study, without pericarp laurel seeds were germinated to in vitro condition. Sterilization experiment results were observed no contamination in at a concentration of 60% NaOCl, while the best germination rate (71,6%) was obtained from sterilized seeds at a concentration of 80% NaOCl. First shoot of seedling in bay laurel was tip and lateral shoots was improved. Tip and lateral shoots was cut and were taken into rooting medium. According to the results of the rooting experiments, the highest percentage of rooting was obtained from medium 1 mg/L IBA WPM (66,7) and MS (53,3), the best results rooting time (8,7-9) was obtained from 1 mg/L IBA WPM and 1 mg/L IBA MS medium. In the last stage, the seedling were successfully acclimatized to external conditions. As a result of this thesis the in vitro clonal cutting study performed on the tip and lateral shoots of the bay laurel has been observed to be practical, easy as well as the result in a short time and the in vitro clonal cutting study performed on the tip and lateral shoots of the bay laurel is more advantageous in commercial rootstock and seedling cultivation than in vitro micropropagation and in vivo cutting propagation studies.