Trakya’ da bağcılık yapan tarım işletmelerinin ekonomik analizi ve planlaması

Abstract

Bağcılık, dünyada her iki yarımkürede de yapılmakta olan önemli bir tarımsal faaliyettir. Dünyada yaklaşık 7.124.510 hektar alanda bağcılık yapılmakta ve 74.499.858 ton yaş üzüm elde edilmektedir. Türkiye, 4.175.356 ton üzüm üretimiyle dünyada 6. sırada, bağ alanlarında ise 467.093 hektar ile 5. sırada yer almaktadır. Trakya bölgesi, özellikle Tekirdağ ili merkez ve Şarköy ilçeleri üzüm üretiminde oldukça uygun ekolojik koşullara sahip olmasına rağmen son 15 yılda bağ alanlarında azalma görülmektedir. Bu araştırmanın temel amacı Trakya’da bağcılık yapan tarım işletmelerinin ekonomik analizini yapmak ve geleceğe ilişkin üretim planı yapmaktır. Bu kapsamda Trakya’da bağcılık yapan 108 tarım işletmesiyle görüşülmüştür. Toplanan veriler yardımıyla bu işletmelerin ekonomik analizleri yapılmıştır. Bölgedeki bağcılığın ekonomik durumunu ortaya koyulduktan sonra bu işletmelerin çok yıllık planlaması yapılarak tarımsal gelirin arttırılması olanakları incelenmiştir. İşletmeler çok yıllık bitki ürettiklerinden dolayı çok yıllık planların oluşturulabilmesine olanak veren dinamik doğrusal programlama yöntemi kullanılmıştır. İşletme analizi sonucunda elde edilen veriler kullanılarak bağcılık yapan tarım işletmelerinin planlaması yapılmıştır. Planlama amacıyla 5,10 ve 20 yıllık dinamik doğrusal programlama matrisleri oluşturulmuştur. Bu matrisler çözümlenerek işletmelerin gelirlerini maksimize edebilecek optimum 3 ayrı işletme üretim planı oluşturulmuştur. Buna göre ortalama arazi büyüklüğü 44,18da olan tarım işletmeleri için 5,10 ve 20 yıllık optimum plan sonucunda net bugünkü değerler sırasıyla 12.884,92 TL, 65.582,73 TL ve 122.567,56 TL olarak hesaplanmıştır.

Viticulture is an important agricultural activity that is being carried out in both hemispheres around the world. It dates back to 7500 years ago. About 7.124.510 hectares of vineyards are being cultivated in the world and 74.499.858 tons of grapes are produced in 2014. Turkey ranks 6th in the world with 4.175.356 tons of grape production and 5th with 467.093 hectares in vineyards. Thrace region, especially Tekirdağ province center and Şarköy districts have very favorable ecological conditions in grape production, but in the last 15 years there is a decrease in vineyards. The main objective of this research is to make an economic analysis of the grape producing agricultural enterprises in Thrace region and to make a production plan for the future. In this context, 108 farmers are surveyed in Thrace region. Economic analyzes of these enterprises were made with the help of collected data. The economic situation of viticulture in the region were revealed. Later, these enterprises were planned and the possibilities of increasing agricultural income were examined. Since the enterprises produce perennial crops, dynamic linear programming method is used which allows the creation of multi-annual plans. Vineyard enterprises were planned using obtained data. Dynamic linear programming matrices were prepared for 5,10 and 20 years. By analyzing these matrices with simplex method, 3 optimal production plans were calculated. According to this, net present values for agricultural enterprises with an average land size of 44,18 for 5,10 and 20 years were calculated as 12,884.92 TL, 65,582.73 TL and 122,567.56 TL respectively.