Türkiye'de ekolojik ürünlerin pazarlama süreci ve turizm boyutu

Abstract

Dünyada ekolojik, organik ya da biyolojik olarak adlandırılan ürünlere olan talep, insan ve çevre sağlığına yönelik kaygıların etkisiyle gün geçtikçe artmaktadır. Gelişmiş ülkelerdeki iç pazar talebi, gelişmekte olan ülkelere ihracatta rekabet avantajı sağlayarak karşılanmaktadır. Bu çalışmada; organik ürünlerin ülkemizdeki pazar yapısı incelenerek, turistik amaçlı kullanım alanları tarım-turizm sektörleri ilişkisi çerçevesinde değerlendirilmiştir. Bu amaçla üç boyutlu bir anket çalışması yürütülmüştür. Araştırmanın ilk boyutunu Ege Bölgesi’nde bulunan tarımsal üreticiler oluşturmaktadır. Nitekim ülkemizde organik ya da ekolojik ürün denilince ilk akla gelen tarım ürünleridir. İzmir, Manisa ve Aydın illerinde 120 üretici ile yapılan araştırmada; üreticilerin %48’inin organik tarıma geçince verimlerinin düştüğü, %93’ünün de gelirlerinin arttığı ortaya çıkmıştır. Organik tarımın üreticilerce en cazip yönü sözleşmeli üretimin sağladığı pazar garantisidir ve arazi büyüklüğü arttıkça organik tarım yapma oranı artmaktadır. Araştırmanın ikinci boyutunda İstanbul ilinde yaşayan 400 tüketici ile yapılan anket çalışması yer almaktadır. Tüketicilerin gıda tüketim alışkanlıkları ve organik ürünlere yönelik bakış açılarını belirlemek amacıyla yapılan çalışmada; organik ürünlerle ilgili bilgi düzeyinin eğitim seviyesi ve yaşa paralel olarak yükseldiği ve süpermarketlerin en çok organik ürün satın alınan yerler olduğu belirlenmiştir. Organik ürünlerin turistik amaçlı kullanımından yola çıkarak; üretici ve tüketicilerin yanısıra İstanbul ilinde 4 ve 5 yıldızlı otellere yönelik yapılan anket çalışması araştırmanın üçüncü boyutunu oluşturmaktadır. Buna göre; otel müşterilerinin organik ürün talebinin düşük seviyede olması, ürün fiyatlarının yüksekliği ve ürün tedarikinin kolay olmaması işletmelerde organik ürün kullanımını sınırlayan faktörlerdir. Talep miktarı ise yıldız sayısına paralel olarak artmaktadır.

Demand for the products what they are called ecological, organic or biological on earth has an uprising level due to the anxiety of human health and keeping environment in each day. Demand for domestic market of developed countries supplies and provides and advantage of exporting as competitive priority to the developing countries. In this study; it has been evaluated that sectors of agriculture-tourism utilizing the relationship of tourism inspecting the share of market for organic products of our country. For the purpose it has been applied three-demansional questionnaires. The first part of the survey includes the agricultural producers of Aegean Region. As it is thought that organic or ecological product means products of agriculture. According to the survey that has been applied with 120 producers in Izmir, Manisa, and Aydın 48% of producers lowered the fertility after organic agriculture 93% of producers gained upper income. The best way of producers dealing with organic agriculture is that the guarantee of market via contracted produce conditions and enlarging the produce field makes more organic agriculture rates. The second part of survey consists of questionnaire work with 400 consumers from Istanbul. Habitual actions of food consumption and views or organic products between consumers indicate that level of education and age are the markers of awareness related with the organic products and getting them from supermarkets mostly. The third part of survey is apart from producers and consumers guiding touristic purpose of organic products taken into consideration of usage 4 and 5 starred hotels of Istanbul with questionaire work. According to the work guests of hotel prefer other products than organic products and hotel management enterprises have some limitations of providing and supplying them in difficulty with the price disadvantage are the factors of using organic products widely. Amount of demanding seems paralel related with the number of stars.