Ankara Kent İçi Yaya Bölgelerinde Yaya-Tasarım Etkileşimi

Abstract

Dünyanın birçok kentinde örnekleri bulunan ve mevcut kent içi yolların yayalaştırılması sonucu ortaya çıkan yaya bölgeleri kentlerin önemli kamusal alanlarıdır. Yayalaştırmanın temel amacı yoğun nüfus ve araç! artışı nedeniyle büyük sorunlar yaşanan kent içi yolları tamamen veya kısmen trafiğe kapatarak yayalar için rahat ve güvenli bir çevre haline getirmektir. Dönüştürülen yaya bölgelerinde yeni amaca uygun yaya odaklı bir tasarım kaçınılmazdır. Ülkemizde yaya bölgelerinin tarihsel gelişimine bakıldığında Ankara'nın bu çalışmalara öncülük ettiği görülmektedir. Ankara'nın önemli yaya bölgelerinde yürütülen bu araştırmanın amacı yayalaştırma çalışmalarını ve yaya bölgesi tasarımını şekillendiren yayaLtasarım etkileşimini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda kentin popüler yaya bölgelerinde kullanıcı anketleri ve gözlemler yapılmış, görsel veriler toplanmıştır. Yaya bölgeleri arasında farklılıklar gözlenmekle birlikte genel olarak bu alanlardaki sınırlı araç! trafiği, güvenlik, bitkilendirme, aydınlatma ve gölgeleme öne çıkan tasarım unsurlarıdır. Elde edilen sonuçlar mevcut yaya bölgelerinin tasarım özelliklerinin belirlenmesi ve geliştirilmesinde, yayalaştırılması düşünülenlerde ise doğru tasarım kararlarının alınmasında yol gösterici olacaktır. Çünkü iyi tasarlanmış kent içi yaya bölgeleri yaşam kalitesinin yüksek olduğu kamusal alanlardır.

Pedestrian areas are the most important public spaces which are created pedestrianizing exiting roads and have samples located in many cities of the world. The main purpose of pedestrianization of urban roads that encountered major problems because of increased population and number of vehicles, is to clear of vehicle traffic to transform them into unconstrained and safe environments. PedestrianLoriented design fits for new purpose is inevitable in transformed pedestrian zones. Looking at the historical development of pedestrian areas in our country, Ankara is seen as the pioneer of these studies. This study was carried out to put forward the pedestrianization works and pedestrianLdesign interactions that shape the design of the Ankara's important pedestrian zones. In this context, user surveys and observations made and visual data were collected in the city's popular pedestrian zones. Although there are differences between the pedestrian zones, generally limited vehicle traffic, safety, planting, lighting and shading are prominent elements of design in these areas. The obtained results will lead in the determination and development and of the design features of the existing pedestrian zones. Also it will ensure that the right design decisions in the areas planned to be pedestrianization. Because wellLdesigned urban pedestrian zones are public spaces that provide high quality life.