AKILLI ULAŞIM SİSTEMLERİNİN GELECEĞİ (EKONOMİK VE ÇEVRESEL FAYDALARI

Abstract

Akıllı Ulaşım Sistemleri(AUS); seyahat sürelerinin azaltılması, trafik güvenliğinin arttırılması, mevcut yol kapa­sitelerinin optimum kullanımı, mobilitenin arttırılması, enerji verimliliği sağlanarak ülke ekonomisine katkısı ve çevreye verilen zararın azaltılması gibi amaçlar doğrultusunda geliştirilen kullanıcı-araç-altyapı-merkez arasında çok yönlü veri alışverişi ile, izleme, ölçme, analiz ve kontrol içeren sistemlerdir. Şehirlerin yapısının değişimi, teknolojik gelişmeler ve araç sayısındaki artışa bağlı olarak AUS yapısını yürütecek Trafik Kontrol Merkezleri(TKM) yerine Ulaşım Kontrol Merkezlerinin (UKM) kurulmasını gerekli kılmaktadır. UKM’ler, TKM’lerden farklı olarak, sadece araç ve yaya trafiğini değil, metropollerdeki ulaşımda tüm aktörlerin izlendiği ve kontrol edildiği merkezler olacaktır. Bu sayede, nasıl ki araçlar için güzergâh seçenekleri ve tahmini varış süreleri üretiliyorsa, kişiler için de toplu taşıma odaklı anlık ulaşım verileri üretilebilecektir. Bu konuda pek çok ülke planlamalar ve pilot uygulamalar yapmaktadır. Ayrıca UKM üzerinden, farklı durum ve senaryolar (afet, olağan üstü haller, büyük organizasyonlar vb.) için genel ulaşım planlaması ve yönetimi yapılabilecektir. AUS, zamanın ve enerjinin verimsiz kullanımını azaltarak ülke ekonomisine, çevreye ve toplum sağlığına vb. faydalı çok amaçları olan komple bir sistemdir. IEA verilerine göre yakıtların harcanması neticesinde ortaya çıkan karbon dioksit (CO2) salınımının %25’i ulaştırma kaynaklıdır. Yapılan tahminlere göre bu oranın 2030 yılına kadar %50, 2050 yılına kadar %80 oranında artış göstermesi beklenmektedir. Bu nedenle çalışmamızda ülkemizde AUS için kısa, orta ve uzun vadeli planlama önerilmiş olup gelişmiş ülkelerdeki ekonomik ve çevresel faydaları verilerle yorumlanmıştır.

Intelligence Transportation Systems (ITS) aims to decrease the travel time, increase the traffic safety, optimum use of current road capacity, increase the mobility, contribute to economy by increasing the energy efficiency and reducing the environmental damage. ITS works among user, vehicle, infrastructure and control center to track, measure, analyze and control them. Depending on the change of the structure of the cities as well as the increasing number of vehicles, ITS are needed to command from Transportation Control Centers (TnCC) rather than Traffic Control Centers (TfCC). TnCC differs from TfCC in that it enables all of the actors in a metropol-not just cars and pedestrians- to be tracked and controlled. Therefore, TnCC can provide public transportation routes for pedestrians just like TnCC provides routing options and estimated time of arrivals for vehicles. Many countries have plans and pilot programs for TnCC. In addition to this, TnCC lets us to plan and manage unusual scenarios and situations such as earthquakes disasters, massive organizations and so on. ITS is a complete system that it prevents the inefficient energy consumption and waste of time so that it helps economy, environment, public health and so forth. According to IEA, 25% of CO2 emission caused by transportation. This ratio predicted to increase by 50% by 2030, and 80% by 2080. Hence, in this study, we propose a short, medium and long-term plans for ITS in our country by analyzing the environmental and economic benefits of the developed countries.