Çanakkale Koşullarında Yetiştirilen Keten Genotiplerinin Tohum Verimi ve Bazı Kalite Özelliklerinin İncelenmesi

Abstract

Son yıllarda meydana gelen iklimsel değişimler yeni bitki türlerinin tarımsal üretimde yaygınlaştırılmasını zorunlu hale getirmiştir. Bu konuda ülkemizde sınırlı alanlarda yetiştiriciliği yapılan keten önemli bir alternatif ürün olma niteliğindedir. Bu çalışmada sekiz keten genotipinin, tohum verimi, kalite özellikleri ve yaklaşık enerji değerleri bakımından karşılaştırılması amaçlanmıştır. Denemeler 2007 ve 2008 yılında Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Dardanos Araştırma ve Uygulama Birimi’nde tesadüf blokları deneme desenine göre yürütülmüştür. Araştırmada kullanılan genotiplerin tek bitki verimi (g), protein (%), yağ (%), karbonhidrat (%), kül (%) ve kuru madde (%) oranının yanı sıra yaklaşık enerji değerleri (kcal) belirlenmiştir. Araştırma bulgularına göre, tek bitki verimi bakımından Flanders (1,20 g/bitki), yağ oranı bakımından Midin (% 38,6) ve yaklaşık enerji değeri bakımından Norman (454,9 kcal), karbonhidrat ve kül içeriği bakımından McGregor (% 9,62 ve % 4,23) genotipleri diğer genotiplerden üstün bulunmuştur. İncelenen özelliklerden bazıları arasında istatistikî açıdan önemli ilişkiler tespit edilmiş ve en yüksek korelasyon yağ oranı ile toplam enerji değeri arasında (r=0,89) bulunmuştur..

Recently, global climate changes force to introduce new crop species into agricultural production. For this purpose, linseed, which is gown in a limited area in Turkey, could be an alternative crop. In this study, the aim was to compare eight linseed genotypes for seed yield, quality characteristics and energy values. Experiments were conducted in Çanakkale Onsekiz Mart University, Dardanos Experimental Unit during 2007 and 2008 according to randomized block experimental design. In the study, plant yield (g/plant), protein (%), oil (%), carbohydrate (%), ash (%), dry matter (%) and energy value (kcal) were determined. The results showed that Flanders (1.20 g/plant) for plant yield, Midin (38.6%) for oil ratio, Norman (454.9 kcal) for energy value and McGregor (9.62% and 4.23%, respectively) for carbohydrate and ash ratio had advantages compared to the rest of genotypes. Significant relationships among some investigated characters were also detected. The highest correlation coefficient (r=0.89) was found between oil ratio and total energy value.