Farklı Fenolojik Dönemlerdeki Otlatmanın Ekmeklik Buğday ve Tritikalenin Verim ve Verim Unsurları Üzerine Etkisi

Abstract

Bu çalışma, Namık Kemal Üniversitesi, Ziraat Fakültesi, Tarla Bitkileri Bölümü uygulama arazisinde iki yıl (2003-04 and 2004-05) süreyle yürütülmüştür. Araştırmada, iki ekmeklik buğday ve iki tritikale çeşidinin verim ve verim unsurları üzerine, farklı fenolojik dönemlerde yapılan otlatma uygulamalarının (a- otlatılmamış (kontrol), b- bir defa otlatılmış (fide döneminde), c- iki defa otlatılmış (fide dönemi+kardeşlenme dönemi), d- üç defa otlatılmış (fide dönemi+kardeşlenme dönemi+sapa kalkma dönemi)) etkisi incelenmiştir. Denemeler, tesadüf bloklarında bölünmüş parseller deneme deseninde çeşitler ana parselleri, otlatma uygulamaları alt parselleri oluşturacak şekilde kurulmuştur. Otlatma uygulamaları çim biçme makinesiyle simulize edilmiştir. Araştırmadan elde edilen sonuçlara göre; otlatma, araştırmada kullanılan tahıl türlerinin tane verimi ve verim komponentlerini olumsuz yönde etkilemiştir. Tane verimindeki ortalama azalma, bir defa otlatma yapıldığında % 8.43, iki defa otlatma yapıldığında % 16.47 ve üç defa otlatma yapıldığında % 52.57 düzeyinde olmuştur. Tane veriminde meydana gelen azalmalar yıla, türlere, çeşide ve tane hasadından önceki gelişme için kalan süreye bağlı olarak değişmiştir. Tekirdağ koşullarında yürütülen bu çalışmanın sonuçları, bölgede kaba yem açığının olduğu yıllarda ekimden yaklaşık en az 12 hafta sonra erken bahar aylarında ekmeklik buğday ve tritikalenin tane veriminde önemli düşüşlere sebebiyet vermeden bir kez otlatılabileceğini göstermektedir.

This study was conducted during two growing seasons, 2003-04 and 2004-05, at experimental farm of Field Crops Department of Agricultural Faculty of Namik Kemal University of Turkey. In the study, the effects of grazing regimes (a. control, b. 1 time grazing. c. 2 times grazing and d. 3 times grazing) on grain yield and related characteristics of 2 bread wheat and 2 triticale cultivars were investigated. The experimental design was split plot on randomized blocks, with cultivars as the main plot and grazing regimes as subplot. Grazing was simulated by lawn cutter. According to the results of the study, grazing regimes significantly reduced grain yield and related characteristics. The average reduction in grain yield was 8.43% in only one time grazed, 16.47 % in 2 times grazed and 52.57% in 3 times grazed plots. The reduction in grain yield varied according to year, species, cultivars and grazing date. The results of the study indicate that approximately 12 weeks after sowing, bread wheat and triticale can be grazed one time in the years when there is a shortage of forage.