TİGEM Esmer Populasyonunda Döl Kontrolü (Progeny Testing) ve Uygulama Olanakları

Abstract

Süt sığırı ıslah programlarında başarı, boğa ve ineklerin isabetli seçimi ile yakından ilişkilidir. Üreme etkinliğindeki üstünlüğüne bağlı olarak generasyonda daha fazla dölle temsil edilen boğaların seçimi, ineklerin seçiminden daha stratejik bir öneme sahiptir. Damızlık olarak görevlendirilecek boğaların isabetli belirlenmesinde en emin yol, döl kontrolü (progeny testing)?dür çünkü, döllerine ait fenotipik değerlerden yararlanarak yapılan boğa damızlık değeri tahmininde isabet derecesi, diğer bilgi kaynaklarına dayalı yapılan tahminlerden daha yüksek olmaktadır. Bir başka ifade ile, bu durumda fenotipten genotipi tahminde isabet derecesini veren iki değişken arasındaki korelasyon katsayısı (rGp), daha yüksek olmaktadır. Bununla birlikte, üzerinde durulan özelliğin kalıtım derecesi ve her bir bilgi grubu içindeki bireylerin genetik ilişkileri, isabeti belirleyen temel etkenler olmaktadır. Türkiye?de döl kontrolü projeleri son 20-25 yıl içerisinde daha çok kamu öncülüğünde yürütülmeye çalışılmış, ancak çeşitli nedenlerle başarılı olamamıştır. Bu çalışmada; özellikle arazi, barınak, tesis ve yan ünite, yapay tohumlama laboratuvarı, ana kadro varlığı, yetişmiş teknik ve sağlık personeli ile 50 yılı aşan kayıtlı yetiştiricilik ve tarım kültürüne sahip olan TİGEM koşullarında, öncelikle kendi sürülerinden başlamak üzere, Türkiye Esmer sığır populasyonunun ıslahına katkı sunacak bir döl kontrolü proje modeli önerilmiştir.

The success of dairy cattle programs is closely related to the determination of appropriate bereeding values of bulls and dairy cows, effectivenes of fertility and quantitative traits. Selection of bulls more than dairy cows are important. Progeny testing is the best accurate method for determination of the dairy bulls? breeding value. Because the information used in the progeny testing bulls came directly from the estimates of breeding value of their doughters and is highly accurate more than other information groups. In other word, the correlations between breeding value of bulls and phenotypic averages of their doughters are the highest. In addition the heritability and relationship between cows in the information group are important. In the present study, a Progeny Testing Model offered to improve Swiss Brown dairy cattle population that belonging to General of Directorate Agricultural Enterprises and Turkey.