Özgün Peyzaj Karakteristiklerine Sahip Mekanlara Yönelik Bir Peyzaj Planlama Yönteminin Ortaya Konulması; Bozcaada Örneği

Abstract

Tarihi kent dokusu başta olmak üzere, doğal, arkeolojik ve kentsel sit koruması altında bulunan özgün peyzaj özellikleriyle Bozcaada; önde gelen kimlik öğelerinden tarım ve şarapçılıktan farklı olarak son yıllarda turizm ve rekreasyon amaçlı yoğun bir mekansal kullanım talebi ve baskısı altındadır. Bu çalışmada; özgün peyzaj değerlerine sahip mekanlara yönelik bir peyzaj planlama yöntemi üretilmiş ve bu yöntem, Bozcaada özelinde uygulanarak adanın mevcut/gelecekteki mekansal kullanım taleplerine ve önceliklerine rehberlik etmek amaçlanmıştır. Bu süreçte ada, daha detaylı irdeleyebilmek amacıyla 1km x 1 km ölçülerinde toplam 57 kareye bölünmüştür. Uygulanan yöntem sonucunda, koruma 27 karede, turizm-rekreasyon 16 karede, tarım 12 karede ve yerleşim ise 2 karede I. öncelikli kullanım olarak saptanmıştır. Bu bulgular temelinde kullanımlar başta olmak üzere farklı açılardan değerlendirmelere gidilmiş, bu değerlendirmeler adanın mevcut ve gelecekte karşılaşması olası mekansal başta olmak üzere çeşitli taleplerine ve sorunlarına çözüm önerileri şeklinde formüle edilerek tartışmaya açılmıştır.

Bozcaada, having distinctive landscape characteristics and being mostly within historical and natural protection sites, has been under heavy pressure of tourism and recreational oriented land use demands that contradict with its identical activities such as, traditional agriculture and winemaking. In this respect, in our study, a landscape planning method has been developed for the land with distinctive landscape characteristics and executed in the case of Bozcaada in order to materialize some guidelines for existing and/or future land use demands and priorities towards achieving ecologically sustainable spatial uses. During the process, the island was divided into 57 squares in dimensions of 1km x 1km in order to be able to better investigate the island. As a result of the applied method; where as protection as a land use type takes the first priority 27 squares; tourism-recreation, agriculture, settlements receive the highest scores totally in 16, 12 and 2 squares respectively. Based upon these results, further evaluations and solutions have been formulated especially for the land uses distinguished with the problematic potentials on the island.