Edremit Körfez Bölgesi’ndeki Satsuma Owari Mandarinlerinde Yaygın Olan Virüs ve Viroid Hastalıklarının Biyolojik ve Serolojik Yöntemlerle Saptanması

Abstract

Bu çalışma, Edremit Körfez Bölgesi’nde yer alan Edremit, Havran ve Burhaniye ilçelerindeki turunçgil bahçelerinde 2005 ve 2006 yılları arasında Satsuma Owari mandarinlerinde virüs ve viroid hastalık etmenlerinden Exocortis, Tristeza, Satsuma dwarf ve Psorosis’in varlıklarının belirlenmesi amacıyla yürütülmüştür. Bu amaçla Edremit Körfez Bölgesi turunçgil üretim alanlarında bir survey çalışması yapılarak belirtilen hastalık etmenlerinin oluşturduğu simptomlara benzer belirtiler oluşturan ağaçlardan örnekler alınmış ve alınan örnekler Exocortis viroidi ve Satsuma dwarf virüs hastalıkları için biyolojik indeksleme, Psorosis için DAS-ELISA ve Tristeza içinse hem DAS-ELISA hem de biyolojik indeksleme yöntemleri uygulanarak test edilmiştir. Yapılan DAS-ELISA testi sonucunda Tristeza için alınan 156 örnekten 38’i pozitif bulunurken, Psorosis için alınan 10 örnekten hiçbirinde pozitif sonuç elde edilememiştir. Yapılan biyolojik indeksleme çalışmalarında ise Exocortis viroidi için alınan 20 örnekten 1’inde hastalık simptomlarına rastlanılırken, Satsuma dwarf için indekslenen 15 örnekte ise herhangi bir simptom gözlenmemiştir. Ayrıca DAS-ELISA testi sonucunda Tristeza için pozitif bulunan örneklerden 6’sı biyolojik indekslemede kullanılmış ve indikatör bitkilerden Meksika laymında damar açılması ve gövde çukurlaşması simptomları gözlenmiştir.

This study was carried out during 2005–2006 in citrus orchards in Edremit Gulf Region (Edremit, Havran and Burhaniye subprovince) to determine prevalence of virus and viroid diseases including Exocortis, Citrus tristeza virus, Satsuma dwarf and Psorosis on Satsuma Owari mandarins. During 2005-2006 in citrus production areas in Edremit Gulf region were surveyed and samples were collected from symptomatic trees. Samples were tested by biological indexing for Exocortis and Satsuma dwarf, DASELISA for Psorosis and DAS-ELISA and biological indexing for Citrus tristeza virus. DAS-ELISA test reveal that while 38 of 156 samples were infected with Citrus tristeza virus, none of the 10 samples tested was positive for Psorosis. Biological indexing showed that 1 of 20 samples tested was infected with Exocortis viroid, however no symptoms were observed from the Satsuma dwarf samples. On the other hand, indexed Citrus tristeza virus isolates induced vein clearing and stem pitting symptoms on Mexican lime plants.