Determination of Variability Between Grain Yield and Yield Components of Durum Wheat Varieties (Triticum durum Desf.) in Thrace Region

Abstract

Variability of grain yield and some yield components of 17 durum wheat varieties with native and exotic originated was investigated. This research was performed under rainfed conditions in three different environments (Tekirdağ, Lüleburgaz and Edirne) during two growing years (2001-2002 and 2002-2003). Significant differences among cultivars, locations and production years were determined. The highest variations among characters were found in grain weight/spike, grains/spike, spike length and grain yield. In the first experimental year, there was a high positive significant correlation between grain yield and grain weight/spike, test weight and 1000 grain weight. In the second experimental year, grain yield showed positive and significant correlations with 1000 grain weight, test weight and stem length. The biggest differences among investigated cultivar of durum wheat were found in stem length, grains/spike and 1000 grain weight. Grain yield of examined cultivars depended mainly on 1000 grain weight, test weight, grain weight/spike and agroecological conditions during the growing period. However, location, production year and genotypes were the most important determinant of potential yield of cultivars. Ç 1252, Fuatbey 2000, Epidur, Kızıltan95, Aydın 93 and Altın 97 were found more suitable cultivars that the others for durum wheat production in Thrace Region.

Çalışmada, yerli ve yabancı kökenli on yedi makarnalık buğday çeşitinde verim ve verim komponentlerinde değişim araştırılmıştır. Denemeler, üç farklı lokasyonda (Tekirdağ, Lüleburgaz and Edirne) iki yıl süresince yürütülmüştür. Yapılan varyans analizi sonuçlarına göre, çeşitler, lokasyonlar ve yıllar arasında istatistiki olarak önemli farklılıklar belirlenmiştir. İncelenen karakterlerden başakta dane sayısı, başakta tane ağırlığı, başak uzunluğu ve tane verimi arasında en yüksek varyasyon bulunmuştur. İlk deneme yılında tane verimi ile başakta tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve 1000 tane ağırlığı arasında önemli olumlu ilişkiler belirlenmiştir. İkinci yıl ise, dane verimi 1000 tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı ve sap uzunluğu ile önemli olumlu ilişkiler göstermiştir. Makarnalık buğday çeşitleri arasında en önemli varyasyon sap uzunluğu, başakta tane sayısı ve 1000 tane ağırlığında bulunmuştur. Makarnalık buğday çeşitlerinde tane veriminin ana olarak 1000 tane ağırlığı, hektolitre ağırlığı, başakta tane sayısı ve yetişme periodu süresince agro ekolojik koşullarla bağıntılı olduğu bulunmuştur. Bununla yanında, lokasyon, yetiştirme yılı ve genotiplerde çeşitlerin verim potansiyallerini belirleyen önemli belirleyiciler olmuşlardır. Trakya bölgesi için Ç 1252, Fuatbey 2000, Epidur, Kızıltan 95 , Aydın 93 ve Altın 97 en uygun makarnalık buğday çeşitleri olarak bulunmuştur.