TEKİRDAĞ İL MERKEZİNDE ÇALIŞAN HEKİMLERDE MESLEKİ DOYUM, TÜKENMİŞLİK VE MOBBİNG’E UĞRAMANIN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Giriş: İnsana hizmet veren meslek gruplarından biri olan hekimlik mesleğinin tükenmişlik, iş doyumu ve Mobbing kavramları yönünden en riskli gruplardan biri olduğu varsayılmaktadır. Amaç: Bu Tez'de, Tekirdağ İli Süleymanpaşa İlçe sınırları içinde yer alan üniversite, kamu ve özel hastanelerde çalışan hekimlerde Mobbing uygulamalarının iş doyumu ve tükenmişlik düzeyleri ile olan ilişkisinin incelenmesi amaçlanmıştır. Gereç ve Yöntem: Araştırmanın evrenini; devlet, özel ve üniversite hastanelerinde çalışan 158 hekim oluşturdu. Veriler, ‘’Sosyodemografik Veri Formu’’, ‘’Maslach Tükenmişlik Ölçeği’’, ‘’Leymann Psikolojik Terör Envanteri’’ ve ‘’Minnesota İş Doyum Ölçeği’’ kullanılarak toplandı. Elde edilen veriler SPSS 18.0 paket programında, %95 güven aralığında analiz edildi. Bağımsız iki grubun ölçüm değişkenlerin karşılaştırılmasında, parametrik test varsayımlarının gerçekleştirildiği durumlarda t testi; kategorik değişkenlerin kıyaslanmasında ki-kare testi uygulanmıştır. Bağımlı gruplar için ölçüm değişkenlerinin karşılaştırılmasında bağımlı gruplarda t testi ve bağımlı iki grupta kategorik değişkenlerin kıyaslanmasında McNemar ki kare testi kullanılmıştır. Tez’de ölçek skorlarının birbirleri ile ilişkisini değerlendirmek için Pearson Korelasyon Analizi uygulanmıştır. Bulgular: Hekimlerin Maslach Tükenmişlik Ölçeği'nden aldıkları puanların ortalaması Duygusal Tükenme alt boyutunda 15.8±8.4, Duyarsızlaşma alt boyutunda 5.5±4.2, Kişisel Başarı alt boyutunda 19.2±4.3 olarak hesaplandı. Leymann Psikolojik Terör Envanteri'nden aldıkları puanların ortalaması hekimlerin %74.1’inin yılda en az bir kez Mobbing'e uğradığı ve Minnesota İş Doyum Ölçeği'nden aldıkları puanların ortalaması genel ölçek puanı 70.1±16.0 olduğu saptandı. Araştırma grubundaki hekimlerin çalıştıkları kuruma göre Minnesota İş Doyum Ölçeği skor ortalaması Namık Kemal Üniversitesi Sağlık Araştırma ve Uygulama Merkeziçalışanlarında: 41.8±11.0, Tekirdağ Devlet Hastanesi çalışanlarında: 43.2±8.6 ve Özel Hastane çalışanlarında: 47.2±7.0 olarak bulunmuştur. Sonuç: Araştırma sonucunda; tükenmişlik üniversite ve devlet hastanelerinde çalışan hekimlerde yüksek, özel hastanelerde çalışan hekimlerde düşüktür. İş doyumu üniversite hastanesinde çalışan hekimlerde düşük, özel hastanelerde çalışan hekimlerde yüksektir. Mobbing ölçeği tüm alt boyutları üniversite hastanesinde çalışan hekimlerde yüksek, özel hastanelerde çalışan hekimlerde düşük çıkmıştır. Bu nedenle sağlık hizmetinde yaşanan hızlı deği?imler, yasal uygulamalardaki eksiklikler Tükenmişlik, İş Doyumu ve Mobbing'in ortaya çıkmasına zemin hazırlamaktadır. Olumsuzlukların önüne geçmek için çalı?anların eğitimi, yöneticilerin ve çalışanların üzerine dü?en görevleri yerine getirebilmesi, yeni stratejilerin benimsenmesi ve mevzuata uyumlu çalışma ortamlarının benimsenmesinin gerekli olduğu görüşüne varılmıştır.

Introduction: Burnout, job satisfaction and mobbing are a common problem especially observed in the occupational groups providing service for human beings. Profession of doctor is known as one of the most risky groups in terms of burnout, job satisfaction and mobbing. Objective: In this study, relationship between mobbing job satisfaction levels and burnout levels has been examined on doctors who works at public, university and private hospitals in central Tekirdağ and districts. Material and Method: 158 doctors, who work public, private and university hospitals, constituted the population of research. Research data has been gathered using Maslach Burnout Inventory, Leymann Inventory of Psychological Terror and Minnesota Satisfaction Questionnaire collected data were analyzed on SPSS 18.0 packet program and evaluated with 95% confidence interval. In the comparison of measurement variables of two independent groups, t-test was used in cases when the assumption of parametric tests are realized and chi-square test was applied when categorical variables were compared. In the comparison of measurement variables, t-test was used on dependent groups and McNemar's chi-square test was used in the comparison of categorical variables in two dependent groups. In this thesis, Pearson Correlation Analysis was applied to evaluate the relationship of scale groups with each others. Results: Average points, doctors had on burnout scale; emotional exhaustion 15.8±8.4, depersonalization 5.5±4.2, personal accomplishment 19.2±4.3; average points from mobbing scale have shown that % 74.1 of doctors are exposed to mobbing at least once in a year. In addition, it is determined that doctors had average points of 70.1±16.0 on job satisfaction scale. Conclusions: As the result of this research, burnout level is high on doctors work at public and university hospitals low on doctors work at private hospitals; jobsatisfaction level is low on doctors work at university hospitals and high on doctors work at private hospitals; all sub dimensions of mobbing scale are high on doctors work at university hospitals and low at doctors work at private hospitals.